Een impressie van het Amsterdam GayPride weekend en een overdenking van de huidige stand van zaken van het debat over homoseksualiteit in Nederland (video-post)
Mijn allereerste videopost op dit blog. En dan meteen een hele uitgebreide. Ik zal bij deze beloven dat ik er geen gewoonte van ga maken (misschien is dit wel de enige keer). Ik heb deze camera nog niet zo lang en de filmkunst nog lang niet onder de knie (misschien gebeurt dat wel nooit). Bij voorbaat excuses! Ook voor dat ik een vooraf geschreven script opdreun. Dat doe ik nooit als ik ergens een lezing geef, of anderszins een verhaal in het openbaar moet houden. Maar met de camera heb ik gewoon vrijwel geen ervaring, dus dat dwong me enigszins om een voorgekookt sjabloon op te dreunen (al dan niet hakkelend, bij het onprofessionele gewiebel van mijn camrecorder). Nogmaals excuses! Maar ik wilde me toch een keer aan dit experiment wagen.
Ik heb een uitgebreid verslag gemaakt van het afgelopen gaypride weekend in Amsterdam (2-5 augustus 2012). Ik heb dit omlijst met een korte inleiding op de geschiedenis van de homo-emancipatie in Nederland en de oorsprong van het fenomeen Gaypride (de Stonewallrellen in New York). Verder bevat deze post een verslag van de Tears of Pride Walk, gehouden op donderdag 2 augustus en natuurlijk een uitgebreid verslag van de dag van de Canal Parade, op zaterdag 4 augustus, van de parade zelf en een aantal omringende festiviteiten. Ik heb de Canal Parade bekeken samen met de mensen van Secret Garden, een organisatie voor homo’s en lesbo’s afkomstig uit de Islamitische wereld en met Iran LGBT Nederland, ergens op de kade langs de Oude Schans. Verder heb ik een uitgebreide wandeling door de stad gemaakt en het nodige vastgelegd en becommentarieerd. Daarbij gaat het vooral om de opmerkelijke, leuke en soms ludieke kanten van het gebeuren.
Naast een verslag van de Pride is het ook een overview van de Amsterdamse homoscene zoals ik die nu meer dan tien jaar ken en waar ik, tot op zekere hoogte, ook deel van ben gaan uitmaken- als de barmannen en de portiers van verschillende uitgaansgelegenheden je beginnen te kennen kun je dat wel zeggen, met het risico dat je op een gegeven moment zelfs tot een meubelstuk verwordt (of dat voor mij opgaat laat ik aan anderen). Hoewel, er is niet zoiets als een homoscene. Zoals ik ook in deze bijdrage probeer te laten zien, zijn er talloze subculturen (waarvan ik met sommige wel wat heb, met andere helemaal niets). Op mijn manier heb ik er ook een beetje een ‘voorlichtingsfilm’ van gemaakt, al heeft het verder geen pretenties. Het issue veilige seks en HIV preventie laat ik wel aan de orde komen, omdat ik vind dat dit nog altijd verteld moet worden.
In het tweede gedeelte heb ik het vooral over mijn grootste zorg van dit moment. Ik heb het daar al vaker over op dit blog gehad. Het gaat om hoe de inmiddels alweer drie verschillende rechts populistische bewegingen van de afgelopen tien jaar hebben geprobeerd het homo-emancipatie issue te kapen, om zich tegen de moslims in Nederland af te zetten, van Pim Fortuyn, via Rita Verdonk, tot en met de PVV van Geert Wilders. Zelf heb ik me daar zeer aan geërgerd (zie ook eerdere bijdragen op dit blog, zoals hier, hier, of hier) en vind ik ook dat dit misschien wel het grootste gevaar is voor de homo-emancipatiebeweging. Wat mij betreft kan dit de intergriteit van de homo-beweging aantasten (al is dat gelukkig nog niet gebeurd, want de liefdesverklaring is tot nu toe vooral van een kant gekomen, al schenen veel homo’s toentertijd wel vooral Rita Verdonk erg enig te vinden) en ten tweede zal dit, naar mijn mening althans, vooral de emancipatie van de homoseksuelen in islamitische kring belemmeren. Want ook daar zijn mensen, zij het niet altijd even openbaar, bezig om homoseksualiteit bespreekbaar te maken. Ik licht dit punt in het tweede gedeelte van mijn film nader toe, hoewel de emancipatie-discussie in islamitische kring een belangrijke rode draad is in het totale verslag.
Hieronder mijn film, opgeknipt in 11 delen van youtube (duur totaal ong. 72 minuten). Daaronder volgen nog enkele links, die relevant zijn voor wat er in deze ‘film’ (het blijft een amateuristisch en schots en scheef in elkaar geknutseld rommeltje, ik kan me niet genoeg indekken 😉 ) aan de orde komt.
Iraqi LGTBFor Human Rights in Iraq- LGTB Rights Group 0
Nighttours.comhandige online gids en forum voor diverse activiteiten (vooral uitgaan) in de gayscene 0
Pink Istanbuluitwisselingsproject/organisatie van grote feesten van de gayscene van Istanbul met die van Amsterdam 0
Secret GardenSecret Garden is een Stichting van homo-/bi-seksuelen/lesbische/transgender moslims en sympathisanten, gevestigd in Amsterdam 0
Strijders voor de liefdeDocumentaire in het kader van de Gay Pride waarin Sipke Jan Bousema in binnen- en buitenland op zoek gaat naar de mannen en vrouwen die een dagelijkse strijd moeten leveren om hun liefde openlijk en veilig te mogen uiten. 0
The Celluloid Closetdocumentaire van Rob Epstein en Jeffrey Friedman (1995) over de representatie van homoseksualiteit en homoseksuelen in Hollywoodfilms door de jaren heen 0
Uit de Kast de sympathieke serie, waarin jongeren uit de kast komen, met Arie Boomsma online 0
Over opportunisten, fellow-travellers, alarmisten, complotdenkers, Eurabië-adepten, propagandisten en onze minister president
Opportunisten zijn er van alle tijden en alle culturen en bestaan in vele gedaanten en soorten. En hoe ogenschijnlijk vuil en lelijk ook, politiek bedrijven in een pluralistisch systeem kan bijna niet zonder een bepaalde mate van opportunisme. Een wetsvoorstel van GroenLinks of D66 wordt soms door de PVV gesteund en omgekeerd gebeurt ook weleens hetzelfde. Fleur Agema van de PVV kan – qua zorgbeleid – vaak goed zaken doen met de SP en vice versa. Al staan deze partijen nog zo tegenover elkaar in principiële kwesties, in de dagelijkse praktijk gaat men vooral pragmatisch te werk.
Al van een iets andere orde is de huidige ‘gedoogconstructie’, van VVD en CDA met de PVV. Dat een liberale partij (tenminste, ik dacht dat de VVD zichzelf zo ziet) op die manier samenwerkt met een uitgesproken onliberale nationalistische partij die willens en wetens bepaalde bevolkingsgroepen discrimineert (van ‘kopvoddentax’ tot anonieme ‘kliklijnen voor Oost-Europeanen’, weliswaar een oud –Hollandse traditie- zie ons nationale dossier 40-45, maar wat mij betreft buiten de beschaafde orde) vind ik, qua pragmatisme, over de grens. Dan verkwansel je echt je principes en ben je wat mij betreft geen liberale partij meer. Terecht dat Joris Voorhoeve zijn lidmaatschap van de VVD opzegde en zich heeft aangesloten bij D66. Er zijn nog een paar andere VVDers geweest, die zich tegen deze samenwerking hebben uitgesproken als Frans Weisglas en Pieter Winsemius, maar waren er maar meer echte liberalen in de VVD. Voor het CDA geldt wat mij betreft hetzelfde, maar daar was gelukkig wel veel oppositie- en terecht! Al heeft die oppositie het helaas niet gered tegenover de Verhagens en de Bleekers van die partij.
Windvaan van links naar rechts
Het grote ‘zoals de wind waait, waait mijn jasje spel’ is natuurlijk niet slechts voorbehouden aan politici. Het komt ook voor bij opiniemakers en journalisten. Ik wil hier een klein gevalletje aanhalen, niet omdat het zo uitzonderlijk is, maar omdat ik het toevallig goed gedocumenteerd heb. En wellicht is het aardig om het op dit blog nog een keertje terug te halen. Dat is van journalist Joost Niemöller, vroeger van de Groene Amsterdammer, later HP/De Tijd (waarvan hij ook alweer ‘vervreemd’ schijnt te zijn, zie hier) en sinds de laatste jaren van vooral rechtse anti-islamsites, zoals Het Vrije Volk, de Dagelijkse Standaard en nog een paar van dat soort blogs.
In HP De Tijd van 2-4-2004 schreef hij het voor dat moment nogal modieuze artikel ‘Monddood’, over niet-politiek correcte opiniemakers, die door ‘de linkse kerk’ monddood zouden worden gemaakt.
Zo schreef hij onder meer: ‘Een van hen was Gerry van der List, die in 1998 een storm van kritiek over zich heen had gekregen toen deze zich in zijn column in de Volkskrant had geërgerd aan exhibitionistische uitwassen van de Gay Games. Van der List trok zich terug uit het publieke debat en werd redacteur bij Elsevier’.
Het aardige is nu om te zien wat Joost Niemöller toentertijd zelf schreef over deze zaak in de Groene Amsterdammer, temeer omdat hij het in HP in 2004 zo opnam voor al die arme rechtse opiniemakers, die, in Niemöllers woorden, een ‘feitelijk spreekverbod’ was opgelegd door de ‘smaakbepalende linkse elite’. Zie hier trouwens de oorspronkelijke column van van de List uit de Volkskrant.
Vijf citaten van Niemöller uit zijn ‘Gerry en de gays’ (de Groene, nr. 35, 1998): ‘Saaie Gerry houdt gewoon niet van feestjes. Zelfs niet van de VVD-feestjes. Zo verklaarde hij ooit in een interview niet uit de voeten te kunnen met de gezelligheid van de bierpomp en het spreekwoordelijke dixielandorkestje op de partijbijeenkomsten. En dus houdt hij al helemaal niet van echt uitbundige feestjes. Met blote benen en uitbundige mensen enzo. Gatver. Zie je hoe die d’r bij loopt? Kijk nou, die kerels staan gewoon te tongzoenen!? (…) Zijn stukje eindigt in een gewaagde vergelijking met ‘de kinderporno uit Zandvoort’, en als uitsmijter komt dan nog de fascistische (oeps, dat ligt tegenwoordig heel gevoelig bij Niemöllers huidige medestanders, FS) slotzin: ‘Opgeruimd staat netjes.’ (…) Gerry van der List komt uit een katholiek gezin in de Alblasserwaard. Een beetje onhandig lijkt me, tussen al die hervormden of gereformeerden of hoe heet het daar. Maar Gerry draagt zijn Alblasserwaardse identiteit (geen gay-boot te bekennen) met trots uit (…) Over Pim Fortuyn is Gerry van der List afwisselend instemmend en plagerig; hij vindt dat gescheld op de islamisering van Holland terecht, maar minder terecht natuurlijk dat vieze gay-gedoe en dan zo open en bloot. (…) Het CDA-denken van Gerry over blote billen van mannen komt nog het meest overeen met wat de gewone man en vrouw onder de allochtonen vindt. Als er op gays werd gescholden in Amsterdam tijdens de spelen, dan was het door Marokkanen (gehoord op een station: ‘Gays weg uit Amsterdam’) of door Surinaamse huisvrouwen op de markt die vonden dat ‘die mensen’ maar eens een beetje normaal moesten doen’. En zo gaat het maar door.
Gerry van der List reageerde op dit artikel in de Groene (nr. 36, 1998), middels een ingezonden brief, als volgt: ‘Het deed mij vanzelfsprekend deugd dat De Groene deze week een heel artikel (‘Gerry en de gays’ van Joost Niemöller) wijdt aan mijn denkbeelden. Wel bevreemdde het mij dat ik getypeerd werd als ‘het orakel van de Alblasserwaard’ (omslag), ‘een katholiek uit de Alblasserwaard’ (inhoudsopgave) en als iemand die zijn ‘Alblasserwaardse identiteit’ met trots uitdraagt. Ik kom namelijk niet uit de Alblasserwaard’. Joost Niemöller schreef onder meer in zijn naschrift: ‘Dat was erg dom van mij. Mijn excuses aan alle inwoners van de Alblasserwaard’. Dat vond ook toen niet erg sportief van Niemöller (ik was het overigens toen wel met hem eens en vond het zelfs een leuk artikel, waar ik vooral erg om moest lachen), dus daarom heb ik deze passage onthouden en schoot hij me weer te binnen toen ik kennis nam van Niemöllers ‘draai’ in HP/deTijd .
Overigens was Gerry toentertijd nogal in nopjes met Niemöllers aanval. In 1999 liet hij een bloemlezing van zijn columns bundelen met de pakkende, in Niemöllers woorden ‘fascistische’ titel Opgeruimd staat netjes; burgerlijke bespiegelingen. Ik heb zo’n vermoeden dat hier inderdaad meer sprake is van kleinburgerlijkheid dan van fascisme. Van het niveau ‘zoenende mannen, getver’ Of om met de lullo’s van Jiskefet te spreken: ‘Gatverdamme van Binsbergen, dat is vies man!’
Ondertussen houdt de inmiddels 180 graden gedraaide Niemöller zich vooral bezig met de modieuze activiteit ‘islam-bashen’. Zie vooral Het Vrije Volk of de extreem rechtse website Faith Freedom International (maar niet voor iedereen), een orgaan dat zichzelf aanprijst met de ronkende tekst: ‘Faith Freedom International is de stem van de waarheid. We hebben slechts één doel : de haat stoppen, de leugens van Islam blootleggen en het moslimexpansionisme aan banden leggen’ (het tegenovergestelde van ‘Faith Freedom’ dus). Ook heeft hij een nieuwe missie ontdekt: Pedo jagen! En dan bedoel ik niet dat hij zich in een concrete gevallen voor slachtoffers inzet, of dat hij desnoods een paar bisschoppelijke beerputten licht, nee, Niemöller houdt zich vooral bezig met het bij voorbaat verdacht maken van mannen die werkzaam zijn in de zorg voor kinderen. Hij bepleit zelfs een beroepsverbod ( hier en hier). Wat een timing weer. En ook zo ontzettend dapper. Joost Niemöller, gevoelig voor de tijdsgeest is hij wel. Misschien zelfs iets té gevoelig. Zie hier het werk van een onuitstaanbare rasopportunist. Wellicht een wat stevige kwalificatie van mijn kant, maar als je eerst Gerry van der List fascistoïde uitingen toedicht (vast ‘ironisch’ bedoeld) met zijn overigens misplaatste maar vooral onhandige ‘opgeruimd staat netjes’, om tien jaar later regelmatig voor een site te schrijven waarop oa jubelend staat vermeld ‘Het knieschot-voorstel van Wilders gaat eindelijk worden toegepast’ (zie hier, wat volgens mij onzin is, dit terzijde) ben je het stadium ‘voortschrijdend inzicht’ ruimschoots voorbij en ben je naar mijn bescheiden mening een opportunistische draaikont.
Dit alles gezegd hebbend wil ik nog een ding toevoegen. Wat mij betreft heeft Joost Niemöller (hoe conformistisch naar de mode van dat moment ik zijn opinies ook vind) op een buitengewoon eerlijke manier gereflecteerd op de moordpartij van Anders Breivik in Oslo. Daarbij is hij ook kritisch bij zichzelf en bij zijn medestanders te rade gegaan. Zie hier zijn overdenking. Daarvoor alle waardering, al vind ik het eigenlijk niet meer dan vanzelfsprekend.
Hoeiboei-geloei
Ook bepaalde blogs doen niets liever dan meedeinen op de golven van de gemoedstoestand des volks. Zie vooral de groepsblog Hoeiboei, opgezet door Annelies van der Veer, maar waar vooral veel stukken te vinden zijn van opiniemakers die op dat moment erg in de mode zijn (ook arabist Hans Jansen gebruikt Hoeboei geregeld als uitlaatklep, zoals inmiddels wel algemeen bekend zal zijn sinds het Wildersproces). Een leuk detail. Wie op dit moment deze site opent ziet in de rechterbovenhoek een banner waar het romandebuut wordt aangeprezen van niemand minder dan de door Joost Niemöller zo verguisde Gerry van der List, Altijd November (zie hier de Hoeboei –recensie, die overigens lovend is). Van der List heeft zijn debuut opgedragen aan…Henk en Ingrid! Juist… dan moet het haast wel een meesterwerk zijn, dat kan niet anders. Wel ernstig dat je zelfs als schrijver je zo gedienstig opstelt aan de grote blonde roerganger. In het Midden Oosten proberen de intelligentsia en de culturele sector zich juist aan dit soort opgelegde patronagesystemen te ontworstelen, maar onze locale Hoeiboei literatoren onderwerpen zich kennelijk vrijwillig aan zulks lakeiendom. Zou de romancier Gerry het verder ook eens zijn met Wilders opvattingen over kunst en cultuur (linkse hobby)? Het zou me niets verbazen. Het was me sowieso al opgevallen hoezeer de esthetiek van bijvoorbeeld de aanhang van Pim sterk overeenkwam met die van de Iraakse Ba’thpartij (en van verschillende andere dictaturen in het Midden Oosten). Een blik op de bronzen standbeelden van hun beider voorgangers is genoeg. Ideologisch zijn er natuurlijk grote verschillen (begrijp me niet verkeerd, al zijn beiden wel uitgesproken nationalistisch- misschien een ideetje om het verzamelde werk van Michel Aflaq een keertje te vergelijken met dat van Pim, nu het ook in de mode is om de Koran met Mein Kampf (!) te vergelijken?), maar de vorm waarin zowel de Ba’thi’s als de Fortuynisten zich visueel uiten vertoont verbluffende stilistische overeenkomsten. Beiden heel erg DDR, om het maar zo te formuleren, maar ja, kunst is ook een ‘linkse hobby’, dus misschien is het daarom wel zo, dat wanneer de Nederlandse Archie Bunkers zich dan toch aan ‘kunst’ moeten bezondigen, de keuze voor een stalinistische vormgeving voor de hand ligt (ik vermoed dat de Henk en Ingrids van de PVV de DDR kunst veel meer kunnen waarderen, dan die ‘decadente abstracte kunst uit het Westen’, zoals daar in het vroegere Oostblok over werd gedacht). Ironisch was verder, dat in precies hetzelfde weekend dat alle standbeelden van Saddam omver werden getrokken (tweede weekend van april 2003), ook het beeld van Pim per ongeluk werd onthoofd onder een viaduct, toen Zijn Discipelen (over opportunisten gesproken!) het in een aanhangwagen over de snelweg vervoerden.
Wat me nog wel een probleem lijkt is wanneer Henk en Ingrid Geert Wilders willen eren met een bronzen standbeeld. Want wat doe je met dat kapsel? Je kunt het negeren, maar dan herkent niemand Wilders (dat kapsel is nou juist de blikvanger). Maar als je het gaat patineren, wordt het zo idioot dat je dat als serieuze aanhanger simpelweg niet kunt maken. Dat verdient nog een aardige brainstormsessie om daar een intelligente artistieke oplossing voor te vinden. Het zou me niets verbazen als daar inmiddels al over is nagedacht. Dan maar geen beeld, zal de conclusie wel zijn geweest. Misschien is als huldeblijk een streekroman over Henk en Ingrid inderdaad een beter idee.
Verder weet ik ook zeker dat Henk en Ingrid diep in hun hart homo’s net zo ‘getver’ vinden als Gerry, al zien zij ook wel in dat ‘de homo’s’ een ideaal strijdmiddel tegen ‘de moslims’ zijn (‘want wij hebben wel Verlichting en hullie niet’) . Maar eerlijk is eerlijk, itt Joost Niemöller is Gerry wel consequent gebleven. Misschien zijn het nu wel dikke vriendjes geworden, je weet maar nooit. In ieder geval ben ik nu wel verplicht aan mezelf om die roman over Henk en Ingrid te gaan lezen (als het me lukt). Ben heel benieuwd hoe van der List zijn personages tegen zoenende mannen laat aankijken. Rooie oortjes
Het is overigens niet eens de eerste keer dat Henk en Ingrid opduiken in sneue fictie, met een duidelijke onderliggende partijpolitieke boodschap (hoop niet dat het een nieuw literair genre gaat worden en dat er op een gegeven moment een hele reeks Henk en Ingridromannetjes verschijnt- ‘de mensen in het land kunnen zich er zo goed mee identificeren’). In De Onzichtbare Ayatollah (van Praag, 2010), met bijdragen van Hans Jansen , Nahed Selim en Carel Brendel, is van de laatste ook een vrij triest fictief verhaal opgenomen, over hoe mooi het zou zijn als ‘de islamisering’ een halt zou worden toegeroepen. ‘Hoogtepunt’ uit dat verhaal is de sloop van de Es Salam Moskee in Rotterdam, waarbij Henk en Ingrid samen met een inmiddels ontislamiseerde Ali en Fatima staan te juichen, alsof het de intocht van de Canadezen betrof in mei 1945. Ik heb dit stukje mierzoete propagandakitsch met plaatsvervangende schaamte gelezen. Vieze missionarissenlectuur vond ik het (begrijp me niet verkeerd, misschien moet ik ervan maken ‘vieze zendelingenlectuur’). Van wat zou het heerlijk zijn als die wilden eindelijk eens inzien dat onze God de beste is.
Terug naar Hoeboei zelf. De trend is sinds alweer een tijdje dat de islam of moslims door het ‘verlichte’ deel der Natie op de korrel worden genomen. En daar doet Hoeiboei graag aan mee. Soms gaat het wel heel ver, zoals onlangs in een column van Annelies van der Veer (die ook in Metro verschijnt), over het toneelstuk Wilders ontmoet Breivik van Theodor Holman, waarin zij oa het volgende te melden heeft:
‘Het gedachtegoed van Breivik zou je kort kunnen samenvatten met de stelling dat het cultuurrelativisme (alle culturen zijn gelijkwaardig) de oorzaak is van de huidige politieke correctheid waarin we verkeren. Daardoor is een open debat nauwelijks meer mogelijk.
Wie zich níet met dit gedachtegoed verwant voelt, zou zich eigenlijk na moeten laten kijken want inderdaad, niet alle culturen zijn gelijkwaardig. Een cultuur waarbij de schaamlippen en de clitoris van meisjes worden weggesneden, is niet gelijkwaardig aan de westerse cultuur. Of een cultuur waar de sharia, het islamitisch recht, de norm is, die is beslist ongelijkwaardig aan de onze. Vooral voor vrouwen, homo’s en andersdenkenden ziet het er dan niet best uit. Als je volkomen terecht niets van dat cultuurrelativisme moet hebben dan deel je het gedachtegoed van Breivik (of Breivik deelt jouw gedachtegoed) maar dan ben je nog geen moordenaar natuurlijk, net zo min als Geert Wilders dat is. Het wil overigens evenmin zeggen dat er niet meer Breiviks rondlopen bij wie de stoppen bijna al zijn doorgeslagen.
En dat komt allemaal door dat doorgeschoten cultuurrelativisme, het multiculturalisme, dat helaas gemeengoed is geworden in Nederland, in het ganse Westen beter gezegd. Het is de oorzaak dat de democratie onder druk is komen te staan maar daar mag het niet over gaan. Niet echt. ‘t Is een typisch moderne welvaartsziekte. Alle ziekteverschijnselen zijn er, talloze ontstekingshaarden (onderwijs, journalistiek, de kunsten, cabaret) en er zijn weinigen die de diagnose durven stellen terwijl je een heleboel ‘specialisten’ hebt die het probleem aanmerken als betrof het een patiënt met onverklaarbare klachten’ (http://www.metronieuws.nl/columns/knuppel-in-het-hoenderhok/SrZlcv!UKRV76XnQNgTc/ )
Dit is vrij representatief voor wat voor het geluid dat doorgaans op Hoeiboei klinkt. Wat moet je ervan zeggen? Ik geloof niet dat er iemand het had moeten wagen om in 2002 zo begripvol over Volkert van der G. te schrijven, dan was het land te klein geweest. Bovendien is het ook een redenering van niks. ‘Ben je tegen onverdoofd slachten? Dan deel je het gedachtegoed van van der G.’ Ik wil hier best verklaren dat ik zowel tegen onverdoofd slachten ben als tegen het besnijden van meisjes, maar dat maakt mij nog geen medestander van zowel Volkert van der G. als Anders B. Misschien denkt Annelies dat haar lezers zo dom zijn (waarschijnlijk flink wat PVV stemmers), maar kom met iets beters! En met alle afschuw voor wat van der G. gedaan heeft, hij beperkte zich tot het elimineren van zijn opponent, richtte geen bloedbad onder kinderen aan. Nog interessanter is dat toentertijd de aanhangers van Fortuyn mede de schuld legden bij zijn ‘linkse tegenstanders’, die Fortuyn zouden hebben gedemoniseerd. Het omgekeerde is in het geval van Breivik veel minder gebeurd (in Nederland althans) naar de islambashers, die misschien een voedingsbodem zouden hebben gecreëerd voor Breivik (terwijl Breivik zich op veel van hun geschriften beriep, wat ook een belangrijk verschil met Volkert van der G. was, die nergens heeft verklaard dat hij zich had laten inspireren door Melkert, Dijkstal, de Graaf, of Rosemöller). Geen misverstand, ik zeg dus niet dat degenen op wie Breivik zich beriep enige verantwoordelijkheid hebben voor zijn daden. Dat zou ik nog steeds onterecht vinden, tenzij er hard bewijs voor zou bestaan en dat is er niet. Maar wat als de Hoeiboeiers zelf zo begripvol zijn naar kinder- en massamoordenaar Breivik? Zelfs ‘Wie zich níet met dit gedachtegoed verwant voelt, zou zich eigenlijk na moeten laten kijken’, aldus Annelies van der Veer. Daar staat mijn verstand eerlijk gezegd een beetje bij stil. Want dit lijkt meer op begrip kweken dan op verklaren (wat altijd moet gebeuren, of het nu om Bin Laden, Volkert van der G, Ulrike Meinhoff, Mohammed Atta of Breivik gaat). Typisch Hoeiboei. Bij Volkert van der G. noemen we het ‘demoniseren van Pim’, bij Breivik noemen we het ‘stoutmoedig de knuppel in het hoenderhok gooien’. De wereld beschouwd door een ideologische mist, wellicht net zo erg als bepaalde dogmatische linkse organen dertig jaar geleden. Ook hier dringt zich de vergelijking met DDR sympathisanten op (tussendoor, ik vind dat ook Rita Verdonk wel een interessante ontwikkeling heeft doorgemaakt, van PSP naar populistisch rechts), of met degenen die best een beetje begrip hadden voor de acties van Ulrike Meinhoff. Alleen staan de daden van Breivik, zowel ‘kwalitatief’ als ‘kwantitatief’ niet in verhouding to die van de RAF, die zich in regel beperkte tot aanslagen op hoge functionarissen van de Bondsrepubliek, in plaats van op een groep kinderen. Ik kan eerlijk gezegd weinig respect opbrengen voor dit soort fellowtravellers-geneuzel, maar ja, ik heb het idee dat de Hoeiboeiers net zo fanatiek , net zo dogmatisch en vooral net zo ideologisch verblind zijn als vroeger drammerig oud links. Als je terecht verontwaardigd bent over Volkert van der G. of Mohammed B., maar Breivik ergens wel een beetje begrijpt, ben je wat mij betreft echt heel erg diep gezonken. Want hoe weerzinwekkend de daden van Volkert en Mohammed B ook waren, zij hebben geen groep kinderen afgeslacht. Dat maakt Breivik erger, misschien vergelijkbaar met de Tjetjeense terroristen die een bloedbad aanrichtten op die school in Beslan. Maar hoewel beide misdaden even erg zijn, vind ik het (als ik het moet ‘begrijpen’) nog net een beetje enger dat iemand in het welvarende en vreedzame Noorwegen zoiets doet dan in de Kaukasus, waar het Russische leger niet onderdoet aan de wreedheid van sommige Tjetjenen.
Wat de column van Annelies van der Veer helemaal bizar maakt is als je die afzet tegen haar column van kort na de de aanslagen , ‘Het is een ideeënstrijd stupids!’ (Metro, 2011-08-02, ) Daarin zegt zij oa: ‘Van geen enkele kant is er begrip voor Anders B.’s daad. Niemand draagt verzachtende omstandigheden aan voor de megalomane moordenaar. Nog niet. Het is natuurlijk volkomen terecht dat er geen begrip of sympathie is voor Anders B., maar ook dat is wel eens anders geweest. Denk aan de moordenaars van Pim Fortuyn en Theo van Gogh. Hoe snel klonk toen niet “het mag niet, maar…”
Pardon??? Fellowtravellers zijn flexibele mensen, laten we het daar maar op houden. ‘Nog niet’ zijn de enige twee woorden in bovenstaande passage die een grond van waarheid bevatten. Want een paar maanden later, als de slachtoffers begraven zijn, begint haar dweepzucht toch weer op te spelen. Zelfs zo erg, dat wie het niet eens is met Breiviks ideeën ‘zichzelf zou moeten laten nakijken’. Dat is volgens mij net zoiets als, of zelfs iets sterker dan het door Annelies gehekelde ‘het mag niet, maar…’ Als je in staat bent om binnen een paar maanden zo’n ommezwaai te maken, heb je de ‘Joost Niemöllertrofee voor opportunisme’ met stip gewonnen. En voor een vergelijking met de reacties na de moord op Fortuyn en die na de aanslag van Breivik, zie deze reportage van Nieuwsuur, een paar dagen na de aanslagen. Een nuttige opfrisser lijkt me, ook voor Annelies van der Veer. Zinvol commentaar overigens van Bart Jan Spruyt.
Overigens kan het altijd erger. Zie bijvoorbeeld de column van Afshin Ellian in Elsevier, van zondag 24 juli 2011, nav de aanslagen van Breivik. Hij beweert daarin oa het volgende:
‘Anders Breivik wilde de islam bestrijden, maar hijzelf werd gegrepen door de gedachtewereld van de politieke islam. Ook zij voeren geen debatten en polemieken met tegenstanders. Ook zij zijn gewetenloos. En daarom is hij een exponent van een psychopathische vorm van zelf-islamisering’.
Tja…’Zelfislamisering’ dus. Hoe pathetisch kun je zijn? Misschien is het Ellian ontgaan, maar Breivik haalde juist zijn inspiratie uit diverse islamkritische geschriften, veelal uit neoconservatieve hoek, precies waar Ellians eigen sympathie ligt. Ik zeg daarmee dus niet dat de verenigde neoconservatieven en islamcritici collectief verantwoordelijk zijn, of zelfs schuld aan de aanslagen hebben, maar om Breiviks daden op het conto van islam te schrijven is natuurlijk wel een beetje verknipt.
Een soortgelijke reactie kwam op de website Het Vrije Woord, van de Fortuynistische jongerenorganisatie. Alleen werd daar ‘het socialisme’ als de grote boosdoener aangewezen, terwijl ik dacht dat Breivik juist een groep tieners van de Sociaal Democratische jongerenorganisatie had afgeslacht. En dan nog steeds zeuren over de demonisering van Pim. Maar goed, als zelfs rechtsfilosoof Afshin Ellian niet verder komt dan dit niveau, wat kun je dan verwachten van de volgens mij niet al te snuggere jonge Fortuynisten? ‘Hullie hebben Pim gedemoniseerd, dus nu mogen wij ook’. Ik heb niet het idee dat zich hier de grootste denkers van het rechtspopulistische smaldeel hebben verzameld. Op het Vrije Woord staan wel meer idiote dingen. De homofobie is er vaak ook niet van de lucht, en dat allemaal uit naam van Pim. Zie daarover dit eerdere blogitem.
Het bovenstaande is wat mij betreft ook enigszins van toepassing op het toneelstuk van Theodor Holman (gezien de leesvoorstelling van zondagavond 25 maart 2012 in de Balie, Amsterdam). Een goed geschreven en soms zelfs geestige dialoog over het ‘dilemma’ of je je doelstellingen in geval van een ernstige crisis langs democratische weg moet proberen te realiseren (Wilders) of dat je in het uiterste geval geweld mag gebruiken (Breivik). Van de figuur Wilders was overigens een net iets te reflecterend en vooral een te welsprekend personage gemaakt-de echte is meer van ‘in de knietjes schieten’, ‘kopvoddentax’, of ‘Doe es normaal, man’. Dat vond ik er soms irritant aan. Wilders is geen groot denker en ook geen groot redenaar, daar zullen toch zelfs zijn sympathisanten het mee eens zijn, zeker zijn ‘intellectuele fellowtravelers’? Als zijn huidige ‘grachtengordel-bewonderaars’ dat niet meer zien, of durven te zien, of dat wel zien maar niet durven te zeggen, heeft het DDR syndroom harder toegeslagen dan ik dacht. Zelfs Hans Jansen heeft het over ‘de Tokkies en de Takkies’. Laten we Wilders dus niet mooier maken dan hij is.
Holman heeft overigens verklaard zich in bepaalde opzichten verwant te voelen met Breivik, althans met zijn gedachtegoed (zie interview op de Dagelijkse Standaard ). Laat ik me niet meteen bij de verontwaardigden voegen, al kan ik me daar oprecht niets bij voorstellen. Ik waardeer zeker Holman als columnist (ik heb hem meer dan tien jaar in de Groene Amsterdammer gevolgd), al ben ik het lang niet altijd met hem eens, sinds de laatste jaren steeds minder zelfs. Maar het is niet aan mij besteed. Ik heb geprobeerd om dat vreschrikkelijke manifest van Breivik te lezen (2083 – A European Declaration of Independence, hier te raadplegen). De in een soort avondland-romantiek gedrenkte vrijmetselaars/quasi esoterische kitsch staat me al tegen, laat staan dat ik dan enige empathie kan opbrengen voor zijn gebral over de Christelijke cultuur van het westen die in verval zou zijn, uitgehold door postmoderne multiculturalisten (in dit opzicht zag ik zelfs enige verwantschap met het extreem racistische en ook antisemitische Belgische antroposofische tijdschrift de Brug, waar ik op dit blog vaak tegen geageerd heb, zie hier, behalve dat Breivik een groot bewonderaar van Israël is). Dus waar heeft Annelies van der Veer het over? Ik zal nooit snel zeggen dat ‘iemand zich moet laten nakijken’ (psychologiseren is niet echt een hobby van me), maar ik kan met de beste wil van de wereld niet begrijpen waarom deze duistere eso-drap van een verknipte geest zo diepzinnig zou zijn.
Een interessant gesprek over deze voorstelling, met De Balie-directeur Yoerie Albrecht en de acteurs Thijs Römer (Breivik) en Hugo Koolschijn (Wilders) is hier te beluisteren (De Avonden, VPRO, link onderaan artikel uit HP de Tijd).
Mijn grootste probleem met dit stuk was dus dat het achterliggende wereldbeeld voor geen meter deugt. Wat mij betreft is er geen oorlog tussen ‘de islam’ en ‘het westen’ en is bijvoorbeeld de Eurabië-theorie van Bat Ye’or, waarnaar in de voorstelling verwezen wordt, volstrekte paranoïde onzin (‘The Protocols of the Elders of Brussels’, in de woorden van Adi Schwartz, in de Israëlische kwaliteitskrant Haaretz). Natuurlijk, Theo van Gogh is op een beestachtige manier vermoord door Mohammed B, daar doe ik niets aan af (Holman was zo’n beetje de beste vriend van van Gogh, naar ik heb begrepen). Maar ook dat betekent niet dat de hele wereld nu verwikkeld is in een oorlog tussen het westen en de islam en al helemaal niet dat massamoordenaar Breivik iemand is die slechts de uiterste consequentie heeft getrokken en zijn afschuwelijke daad heeft begaan op basis van een op zich juiste analyse. Dat maakte deze voorstelling nogal grotesk. Wellicht overtuigend voor hen die geloven dat Wilders en met hem Bat Ye’or, Robert Spencer, Pamela Geller, Andrew Bostom en nog een paar van dat soort islamofobe activisten en complotdenkers (in dit filmpje van de inmiddels ook in Nederland bekende Pamela Geller, vanwege haar contact met Geert Wilders, zie je ze bijna allemaal bij elkaar), of zelfs Samuel Huntington met zijn Clash of Civilizations-theorie, gelijk hebben, maar voor de rest (en voor mijzelf) eigenlijk irrelevant. Je kan ook hele interessante toneelstukken schrijven over ‘dilemma’s’ als ‘moet de weg naar Het Ware Communisme via de Dictatuur van het Proletariaat afgedwongen worden met geweld, of kan de Wetmatigheid van de Geschiedenis zich ook zonder bloedvergieten voltrekken?’ of ‘op wat voor manier zorgen we ervoor dat alle Joden zich tot het Christendom bekeren, na hun terugkeer naar een volledig etnisch gezuiverd en ongedeeld Palestina/Groot Israël en mag er sprake zijn van dwang, zodat Jezus de Messias eindelijk kan terugkeren om het Koninkrijk Gods te brengen?’ Als je, zoals ikzelf, over dat soort vraagstukken je schouders ophaalt omdat je niets met het wereldbeeld daarachter hebt, is een toneelstuk daarover al snel ‘much ado about nothing’ (en dan heb ik het niet over het briljante stuk van Shakespeare). Dat had ik ook een beetje met deze dialoog van Theodor Holman. Een Hoeiboeistuk, over typische Hoeiboei-problemen voor echte Hoeiboei mensen. Maar dit terzijde. Zie verder het commentaar van Ewoud Butter Het ongelijk van Theodor Holman, Breivik en Wilders, waar ik me geheel in kan vinden.
Rest mij nog toe te voegen dat wat Annelies van der Veer in haar column te berde brengt over politieke correctheid en cultuurrelativisme totale quatsch is (en niet alleen haar formulering ‘de huidige politieke correctheid’- de ‘huidige politieke correctheid’ ligt eerder in de lijn van de Hoeboeiers). Ik ben zelf noch een voorstander van een doorgeschoten cultuurrelativisme (van ‘je moet niet zeuren als daar gemarteld wordt, want dat is gewoon hun cultuur’), noch van een doorgeschoten ‘universalisme’ (westers suprematisme, ‘onze God is de beste’). Ik ben het in deze overigens ook niet geheel eens met Paul Cliteur, die over deze kwestie trouwens een interessant boek schreef Moderne Papoea’s; dilemma’s van een multiculturele samenleving (de Arbeiderspers, 2002, van der Veer verwijst naar deze titel in de discussie onder haar column). Cliteur brengt deze dilemma’s veel beter voor het voetlicht dan Annelies van der Veer (alsof Breivik met zijn kruistochtenromantiek een goed voorbeeld is). Het boek van Cliteur is intellectueel zeker prikkelend en werpt nuttige vragen op, maar ik was het ook daar uiteindelijk niet mee eens. Het voert wat ver om dat nu hier toe lichten en ik doe dat liever misschien bij een andere gelegenheid, zonder de beladenheid van het geval Breivik. Een ding wil ik er wel over kwijt; Cliteur maakt naar mijn bescheiden mening niet duidelijk genoeg hoe hij ‘culturen’ definieert of afbakent. Is er sprake van een westerse cultuur en een islamitische cultuur? Of moeten we spreken van een Christelijke cultuur en zo ja, welke dan? En is alles wat er in bepaald gebied, gemeenschap, of staat gebeurt te verklaren uit het vage begrip ‘cultuur’? Zijn bijvoorbeeld de dictaturen van Saddam Hussein in Irak, de Assads in Syrië, of van Qadhafi in Libië te verklaren uit ‘de islamitische cultuur’? Of hebben die misschien (of juist vooral) ook iets te maken met twintigste eeuwse totalitaire ideologieën, die in Europa zijn ontstaan? Cliteur gaat mijns inziens te makkelijk voorbij aan deze wezenlijke punten. En soms gaat dat wringen. Een voorbeeld: Paul Cliteur haalt het verhaal van de West Side Story aan om uiteen te zetten hoe problematisch het multiculturalisme is (pp. 180-185). De strijd tussen de Jets en de Sharks zou je kunnen opvatten als een soort ‘mislukt multiculturalisme’. Ironisch is alleen dat Cliteur in deze bespreking de ‘opzwepende muziek’ van Bernstein prijst (mijns inziens volkomen terecht, want dat is zowel ritmisch als harmonisch hele uitdagende muziek, die ook muzikaal technisch heel spannend in elkaar zit). Alleen is ook die opzwepende muziek een resultaat van multiculturalisme. Die muziek zou nooit hebben bestaan als de westerse muziek van de twintigste eeuw, vooral in Amerika, niet was beïnvloed door elementen uit andere culturen. Dat is weer een bijzonder geslaagd voorbeeld van multiculturalisme. Zonder ‘multiculturalisme’ had de muziek van de West Side Story vooral bestaan uit marsen, walsen en menuetten en had het stuk bijvoorbeeld geen Rumba’s gekend, die de muziek juist zo bijzonder maakt. Het laat ook zien dat culturen eigenlijk altijd in interactie met elkaar staan. Culturen zijn zelden gesloten systemen (wat Cliteur overigens ook erkent, met zijn titel Moderne Papoea’s maakt hij duidelijk dat er geen volledig monoculturele samenleving bestaat, zoals bijv. de traditionele Papoea-cultuur, als die niet ook al aan hybriditeit onderhevig was) . Maar juist de West Side Story laat wat mij betreft zien dat culturele interactie een fact of life is. Het kan positief uitpakken of negatief. Mijns inziens is de vraag dus niet of het wenselijk is, maar hoe je er op een juiste manier mee omgaat. Mijn eigen idee is dat er, net als dat er in een democratie ruimte moet zijn voor politiek pluralisme, er ook ruimte moet zijn voor cultureel pluralisme. Alleen wel binnen de marges van de democratische rechtstaat. Maar ik wil bij een andere gelegenheid graag nog een keer uitgebreid op Cliteurs boek terugkomen. Voor wie er iets meer over wil lezen kan ik vooral de vrij kritische recensie van Sjoerd de Jong uit NRC Handelsblad aanraden, Gelijker dan de rest, NRC, 4-10-2002, waar ik me zeer in kan vinden.
Over de kwestie universalisme versus relativisme; mijns inziens heel goed een middenweg te bewandelen van tolerantie, leven en laten leven, maar waarin de vrijheid van het individu boven die van de waarden van een groep gaat. Bijvoorbeeld wanneer het dragen van een hoofddoek, of zelfs een burka als een persoonlijke keuze wordt gezien. Net zoals het mij tegen de borst stuit om vrouwen te verplichten een burka te dragen, stuit het mij ook tegen de borst om iemand dat recht te ontzeggen, als die daar zelf voor kiest. Zie bijvoorbeeld een column van Annelies van der Veer zelf, waarin zij dit probleem aansnijdt. Het lijkt mij dat de enige lijn die je als leraar moet volgen is dat je de waardigheid van zo’n leerling boven alles stelt, met hoofddoek of zonder. Voor een docent staat toch op de eerste plaats dat zo’n kind een goed opgeleide, zelfredzame en mondige burger van deze samenleving wordt, die in staat is om zelf haar beslissingen te nemen? Het laatste wat je moet doen is natuurlijk oogluikend toestaan hoe de hoofddoek door haar klasgenootjes wordt afgerukt (in plaats van dat aan te moedigen, dat je zelfs op het idee komt!. Als ik kinderen zou hebben weet ik eerlijk gezegd niet of ik die aan Juf Annelies zou toevertrouwen).
Het betekent misschien schipperen en wellicht zullen er soms fricties zijn, maar dit lijkt mij te verkiezen boven de twee hiervoor genoemde absolute uitersten van dwang verus verbieden. Kortom, ouderwets liberalisme, maar daar hebben de Hoeboeiers denk ik niet zoveel mee, al zullen er ongetwijfeld redelijk wat VVD stemmers tussen zitten. Maar dan wel VVDers van het type Gerry van der List, die zeggen liberaal te zijn, maar homo’s eigenlijk vies vinden (ik ken er wel een paar, al is het openlijk belijden van homofobie aan de borreltafel, ook in die kringen langzamerhand een beetje passé). Of Moslims eng vinden, of misschien wel homo’s en moslims tegelijk, dat komt ook wel voor. Net zoals ‘Henk en Ingrid’ van de PVV, daar durf ik mijn hand wel voor in het vuur te steken .
Terug naar het DDR gehalte van Hoeboei, onbaatzuchtig alles voor de ideologie en strijdvaardig en zwaaiend met de zeis (sorry: ‘onafhankelijk en onbaatzuchtig’, ik vind ze alleen niet zo ‘onafhankelijk’ maar vooral heel erg slaafs, aan hun eigen rigide dogma’s dan). Het aardige is als er plotseling iets het nieuws gaat bepalen dat totaal niet in het ideologisch gedeformeerde wereldbeeld van Hoeiboei past, men daar hulpeloos begint te dobberen. Toen de demonstraties in Tunesië en iets later in Egypte begonnen hulde het normaal zo uitgesproken Hoeboei zich wekenlang in een pijnlijke stilte.
Wel verschenen er andere bijdragen met een hoogst maatschappelijke urgentie. Toen de demonstraties op het Tahrirplein op hun hoogtepunt waren en het erom ging spannen of Mubarak daadwerkelijk zou vallen, verscheen er op Hoeiboei een woedend stukje over ‘Boer zoekt Vrouw’ (zie hier, dus toch die kitscherige romantiek van een boerin op een trekker). Daar was van alles misgegaan, er was vals gespeeld, een van die boeren was niet leuk genoeg of er was iets anders van groot belang gebeurd (wie het wil weten moet het maar via de link nalezen). Ergens deed me dit denken aan de oude communistische krant ‘De Waarheid’. Toen in 1956 de Russische tanks Boedapest binnenrolden om de Hongaarse opstand neer te slaan, opende de Waarheid met de kop ‘Nasser bezet Suezkanaal’. Hoeiboei had het, net als de Waarheid destijds, een beetje moeilijk, maar dat krijg je als je teveel blind met de meute mee rent. Op de golven meedeinen is heerlijk, maar let wel op als ze onverwacht stukslaan op een rotsklif. In dit geval wel met een hele harde smak, als je begint te lallen: ‘Demonstraties voor democratie in de Arabische wereld?? Ja maar bij Boer zoekt vrouw gebeurde iets, waar ik het echt niet….’ enz. Op zich wel fascinerend dat als de scribenten en de lezertjes van Hoeboei met onzekerheden worden geconfronteerd- ik denk dat ‘moslims die voor democratie demonstreren’ voor behoorlijk wat verwarring heeft gezorgd- ze meteen teruggrijpen naar veilige folklore, iets waar Boer zoekt vrouw zich uitstekend voor laat lenen. Zoiets als een vlucht naar beelden van ‘potige boerinnen op tractors in golvende graanvelden’ terwijl het systeem langzaam maar zeker erodeert, totdat het definitief implodeert, zoals uiteindelijk in 1989 in verschillende Midden en Oost Europese landen.
omslagillustratie van Eurabia; the Euro-Arab Axis, van Bat Ye’or (pseud. van Giselle Litmann), in het Nederlands verschenen als Eurabië; de geheime banden tussen Europa en de Arabische wereld, Meulenhoff, 2005, met een voorwoord van Hans Jansen. De Europese Unie zou, middels een serie geheime conferenties en verdragen met de Arabische Liga, in ruil voor de gegarandeerde toevoer van olie, de deuren voor massa-immigratie wagenwijd hebben opengezet en een zg. anti-Israëlische politiek voeren, om zo de ongeconditioneerde en gerechtvaardigde steun van Amerika aan Israël te ondermijnen. Op die manier zou de ‘gecorrumpeerde politiek-correcte en pro-multiculturele Europese elite’ Europa in de uitverkoop hebben gedaan als islamitisch missiegebied, hoewel de aartsvader van dit plan Charles de Gaulle zou zijn geweest, in zijn zucht naar het vormen van een Eurposese/Mediterrane supermacht, die de Amerikaanse hegemonie over West Europa gedurende de Koude Oorlog zou kunnen ondermijnen. De ‘massa-immigratie’ uit de islamitische wereld is dan ook niet toevallig, maar maakt onderdeel uit van dit masterplan en is dus in feite aangestuurd door een samenzwering van Europese bureaucraten en Arabische dictaturen. Zoals Wilders het ongeveer omschrijft, die veel contact met Litmann heeft en duidelijk diepgaand door haar is beïnvloed: ‘Met steun van de gecorrumpeerde politiek-correcte en multiculturele elite zullen de ‘moslim-kolonisten’ het hier over komen nemen’. Dat is ongeveer de kern van de ‘Eurabië-theorie’ . In ‘islamkritische kring’, of zo je wilt in het ‘islamofobe extreemrechste circuit’, heeft dit boek een enorme cultstatus, daarbuiten wordt de Eurabië-these veelal als een complottheorie afgedaan (zie De Protocollen van de Wijzen van Brussel). In Nederland wordt Bat Ye’or vooral bewonderd door Geert Wilders. In zijn verdediging tijdens het proces vatte hij haar denkbeelden vrij effectief samen, zie hier. Verder door Hans Jansen, die zich inmiddels heeft ontpopt tot haar belangrijkste pleitbezorger in Nederland. Eerder probeerde hij haar aan Ayaan Hirsi Ali te koppelen, wat jammerlijk mislukte, en waarschijnlijk is hij degene geweest die Wilders met haar in contact heeft gebracht. Er zijn in Nederland nog een paar activisten die idolaat van haar zijn, zoals ghostwriter Barry Oostheim (pseudoniem), die haar uitgebreid interviewde (gepubliceerd op Hoeiboei). In Amerika vindt Bat Ye’or vooral in neoconservatieve kring bijval, zoals van Pamela Geller (van Atlas Shrugs), Robert Spencer (van Jihad Watch, zie voor de aardigheid ook de Amerikaanse site Robert Spencer Watch) en David Horowitz, van het activistische/extreem conservatieve David Horowitz Freedom Center, dat ook Wilders’ Amerikaanse tournee organiseerde en geld inzamelde voor de verdediging in zijn proces. Zie ook dit tamelijk geschifte en overduidelijk door Bat Ye’ors werk geïnspireerde apocalyptische spotje, vermoedelijk uit Amerikaanse Christelijk-conservatieve kring (op Youtube geupload door iemand die zich heel subtiel Islam666AntiChrist noemt). Zie ook de korte bespreking (eerder aanbeveling) van Hans Jansen in ‘The Middle East Quarterly’, die hij vroom besluit met: ‘God blinds those whom he wants to destroy; Bat Ye’or’s Eurabia offers a powerful tool for those who wish to see’. Zie verder voor een heldere samenvatting en weerlegging van Bat Ye’ors Eurabië-theorie dit artikel van Eildert Mulder, Het echte Eurabië ligt aan de Middellandse Zee, Trouw, 11-9-2011 (ook opgenomen in Eildert Mulder, Anders Breivik is niet alleen, Meinema, Zoetermeer, 2012, een boekje dat ik bij deze van harte kan aanbevelen).
Arabist of alarmist?
Kortom, wat betreft de Arabische lente was het stil op Hoeiboei, totdat Hans Jansen een kort verhaaltje over Mubarak klaar had, zie hier (ze moesten wel wat). Wel was het dan zo dat Mubarak eigenlijk te vergelijken was met de ‘politiek correcte elite’ in Nederland en waren de demonstranten vooral te vergelijken met ‘de rebellen van de PVV’. Dat was zo’n beetje alles wat deze ooit gerespecteerde wetenschapper te melden had. Hoe ver kun je afglijden, denk ik dan, maar ja hij gelooft ook in de complottheorieën van Bat Ye’or (overigens ook zeer geliefd op Hoeiboei, Jansen schreef overigens het voorwoord van de Nederlandse editie van Eurabië, zie hier) die door geen enkele wetenschapper serieus wordt genomen (Jansen wordt door de meeste van zijn Nederlandse vakgenoten ook niet meer serieus genomen waar hij nogal verbolgen over is, zie hier en hier). Bovendien had hij het op dat moment trouwens veel te druk met het Wildersproces, dus de gebeurtenissen in het Midden Oosten en Noord Afrika hadden voor deze ooit prominente arabist minder prioriteit. In plaats van met islamwetenschap of arabistiek houdt Jansen zich sinds de laatste jaren veel meer bezig met ‘contra-Jihad’, voornamelijk in de vorm van agitprop. Zie zeker zijn site waarop hij ook veel van zijn bijdragen voor Hoeboei heeft gepubliceerd en dan vooral hier (‘vernietigen gaat voor’) en hier (een pleidooi voor ‘gedisciplineerde rotzakken die in het verborgene vuile handen maken’). Een uitgebreid citaat uit het eerste stuk (‘De terreur van de brandende afgunst’, november 2004 www.arabistjansen.nl/afgunst.doc):
‘Het enige medicijn is dan ook tegen-consternatie. Niet, zoals bij oorlogvoering gebruikelijk, streven naar een overwinning met proportionele middelen die voor het doel dat bereikt moest worden net voldoende zijn, maar streven naar een totale verplettering met overdreven zware middelen en overmacht. Het gaat immers niet om een rationele oorlog maar om een irrationele strijd.
Angst aanjagen, en ruim voldoende reden geven om angstig te blijven, is van groot belang. Niet bang zijn zelf af te zakken tot het niveau van de terroristen. Voor minder doen ze het immers niet. Het is in de propaganda-oorlog bovendien van groot belang de terroristen als loosers voor te stellen die op allerlei manieren, ook seksueel, niet aan hun trekken zijn gekomen. Omdat dat meestal waar is, kan het niet zo moeilijk zijn.
De methoden die het strafrecht toestaat bij de bestrijding van wangedrag en misdaad gaan minder ver dan de veel ruwere methoden die door een oorlogsituatie worden opgedrongen. Het strafrecht is dan ook niet geschikt voor terrorismebestrijding. Hoe het ook tegen onze natuur en ons systeem ingaat, indien mogelijk moeten terroristen sneuvelen tijdens hun zelfgekozen acties. Het is niet nodig om bang te zijn ‘martelaren te maken’. Beter tien dode martelaren in de hemel dan één levende, gewapende terrorist op straat. Martelaren zijn immers geen bedreiging van de openbare orde, terroristen wel.
Laten we ons bij de bestrijding van terrorisme dat gepleegd wordt in de naam van de islam, alsjeblieft geen zorgen maken over wat de moslims er van vinden. Ook het raadplegen van moslims over wat de ‘ware’ islam hier voorschrijft, is uit den boze. Als de terroristen eenmaal zijn vernietigd, is dat voor de andere, niet-vernietigde moslims voldoende bewijs dat de terroristen er ook theologisch naast zaten, anders had God hen immers wel gespaard. Vernietigen gaat dus voor.
Wanneer er een grote terroristische aanval op een Nederlands doel wordt gepleegd, door terroristen die zich op de islam beroepen, zou dat kunnen leiden tot spontane acties van de bevolking waarbij bijvoorbeeld moskeeën in brand worden gestoken. Dat zal de moslims in Nederland er eerder toe brengen zich van de terroristen af te keren dan hen te steunen. De overheidsreacties op zulke spontane pogingen tot tegenterreur dienen daar dan ook mee rekening te houden.
De knappe strategen die Nederland rijk is, zullen nog wel meer kunnen bedenken. De Amerikaanse auteur Ralph Peters heeft in zijn boek Beyond Terror (2002) al heel wat suggesties gedaan waarvan ook in de alinea’s hierboven wel sporen te vinden zijn. Sinds 12 september 1683, het ontzet van Wenen, hebben we geen islamitische terreur meer gekend. Dat was een mooie adempauze. Sinds 11 september 2001 is de islamitische terreur tegen de niet-moslims hervat. De strijd die toen begonnen is, kan een aantal jaren duren, maar de kans dat het een aantal eeuwen gaat duren is niet geheel denkbeeldig.
Natuurlijk staan veel, wellicht de meeste, moslims hier geheel buiten, zoals ook toen de Turken in 1683 voor Wenen stonden, de meeste Turken gewoon thuis zaten. Maar dat maakt de strijd niet minder gevaarlijk. Zo lang er niets te bedenken is waardoor Nederland, of welk ander land dan ook, neutraal zou kunnen blijven in de strijd met mensen die zich op de islam beroepen wanneer ze zich schuldig maken aan terrorisme, is alles mogelijk en dienen we op alles voorbereid te zijn’.
Een ding kun je wel zeggen: Jansen is geen windvaan, want hij is hier alweer flink wat jaren mee bezig (bovenstaand stuk is uit 2004). Maar wat zegt hij hier eigenlijk? (ik moest het ook een paar keer lezen, voordat het echt tot me doordrong). Waar wil hij eigenlijk naartoe? Moeten we terroristen, of mogelijke terroristen, seksueel gaan vernederen? Hoe moeten we ons dat gaan voorstellen? En vooral, wie zou dat klusje moeten gaan klaren? Moeten we daar mensen voor gaan opleiden, richtlijnen voor gaan schrijven, procedures voor ontwikkelen? Als dit een serieus idee zou zijn, moet je ook over dit soort zaken nadenken. Het zou wel aardig zijn als een ambtelijke werkgroep zich hier zich wat meer op zou gaan oriënteren. Dat zullen wel interessante werkbesprekingen worden. Ik zie al voor me hoe ze hun bevindingen aan beleidsmakers gaan presenteren, die deze zullen moeten gaan omzetten in wetgeving. Het zal wel tot een paar Kamervragen leiden. Lijkt me interessant om daar een minister van justitie of van binnenlandse zaken op zien te reageren (of nu de minister van veiligheid Ivo Opstelten, al zie ik die geen pleidooi voor dit soort ranzige voorstellen houden, daar is Opstelten volgens mij veel te fatsoenlijk voor). En als het door de kamer is, wat dan? Misschien moeten we snuffmovies van het kaliber Lynndie England gaan produceren, of moet er een gangbang in een Guantanamo Bay achtige setting georganiseerd worden.
Of moeten we dit niet letterlijk opvatten en moet er slechts van overheidswege in de media verkondigd worden dat die terroristen prutsers tussen de lakens zijn? Wie moet dat dan gaan doen? Toch jammer dat Rita Verdonk weg is (zie hier haar laatste campagnespot, waarin ze schittert als nooit tevoren,). Ik had haar best op de nationale televisie willen horen verklaren: ‘Die rotjongens zijn loosers die seksueel niet aan hun trekken komen!’ O ja, hoe weet u dat mevrouw Verdonk? Bijna te mooi om waar te zijn.
Of, wellicht een beter plan, een ‘softer’ alternatief en moeten we die jongens gewoon wat meer te neuken geven, misschien neem je daar de voedingsbodem voor het terrorisme wel mee weg. Make love, not war. Het spijt me ontzettend, maar van dit soort oorlogstaal zou ik normaal gesproken alleen maar in de lach schieten, ware het niet dat de context wel wat serieuzer is. Jansen publiceerde dit artikel namelijk in november 2004. In april 2004 was het Abu Ghraib schandaal naar buiten gekomen. Had hij de beelden van Abu Ghraib voor ogen toen hij dit schreef?
En dan al dat gebral over de noodzakelijkheid van dodelijke slachtoffers. Jansen: ‘Hoe het ook tegen onze natuur en ons systeem ingaat, indien mogelijk moeten (curs. FS) terroristen sneuvelen tijdens hun zelfgekozen acties. Het is niet nodig om bang te zijn ‘martelaren te maken’. Beter tien dode martelaren in de hemel dan één levende, gewapende terrorist op straat. Martelaren zijn immers geen bedreiging van de openbare orde, terroristen wel’.
Dit lijkt wel een beetje op Jansens lievelingspassage uit de Koran, door hem te pas en te onpas aangehaald: ‘Doodt hen waar ge ze maar kunt vinden’. Alleen heeft het er ook de schijn van dat Jansen, althans als we af moeten gaan op wat hij in dit epistel te berde brengt, zelf deze slogan (in Jansens woorden ‘een licence to kill’) meer uitdraagt dan de overgrote meerderheid van de moslims.
En wat wil Jansen dat we gaan doen? Het folterverdrag opzeggen (elders bepleitte hij ook het inzetten van ‘gedisciplineerde rotzakken die in het verborgene vuile handen maken’, zie hier )? De conventie van Geneve verwerpen (dat wilden al een paar haviken in de regering Bush)? Dat al het oorlogsrecht op de helling moet? Het is niet te hopen dat er ooit een echt PVV kabinet komt, maar als dat er zou komen dan wil Jansen vast wel Wilders nieuwe veiligheidsadviseur worden die handenwrijvend zal toezien hoe het ene na het andere verdrag de wacht wordt aangezegd
Een van de meest bizarre passages vind ik deze: ‘Wanneer er een grote terroristische aanval op een Nederlands doel wordt gepleegd, door terroristen die zich op de islam beroepen, zou dat kunnen leiden tot spontane acties van de bevolking waarbij bijvoorbeeld moskeeën in brand worden gestoken. Dat zal de moslims in Nederland er eerder toe brengen zich van de terroristen af te keren dan hen te steunen. De overheidsreacties op zulke spontane pogingen tot tegenterreur dienen daar dan ook mee rekening te houden’.
Hoopt Jansen soms dat dit gaat gebeuren? En moet de staat een oogje toeknijpen als het gepeupel zijn gang wil gaan? Of discreet groen licht geven als ‘Henk en Ingrid’ de wapens opnemen? Net zoals de verschillende regimes in de islamitische wereld zelf bij tijd en wijle doen (zie de cartoonrellen)? In de lange geschiedenis van Europa hebben we ook wel ervaring met dit soort volksgerichten. De laatste keer was op de Balkan. Andere voorbeelden zal ik achterwege laten. Ik kan het eigenlijk niet geloven, maar wil Jansen dat dit allemaal weer terugkomt? Neem me niet kwalijk, maar wat een waanzinnige en ook opruiende tekst. Het spijt me heel erg, maar ik kan er niets anders van maken. Pijnlijk vind ik het overigens ook . Het is immers een oud-docent van mij en ik heb toentertijd ook veel nuttige dingen van hem opgestoken. Bovendien naar studenten toe een hele aardige man, altijd in voor een praatje en met wie je erg kan lachen, zoals ik hem zelf heb meegemaakt, toen we in de pauzes van de colleges vaak samen een sigaret stonden weg te paffen op de Cleveringaplaats, in de rookhoek bij het Lipsius (toen LAK) gebouw in Leiden.
Rest mij over dit fragment nog te vermelden dat Jansen wel heel selectief met de geschiedenis omgaat. Hij heeft het uitsluitend over pogingen vanuit de islamitische wereld om (delen van) Europa te veroveren. Hij vergeet echter te vermelden dat er, zeker in de recente geschiedenis, zacht uitgedrukt, meer sprake was van tweerichtingsverkeer. Want ‘zij’ hebben niet alleen getracht om ‘hier’ te komen, ‘wij’ zijn ook weleens ‘daar’ geweest en niet altijd op een even zachtzinnige manier. En ik heb het niet over de kruistochten. Kijk naar wat er in de negentiende en twintigste eeuw gebeurd is of inmiddels in de eenentwintigste. Wellicht is uit die gebeurtenissen meer van het hedendaagse islamitische terrorisme te verklaren, dan uit een zogenaamde islamitische essentie. Het is maar een suggestie. De ‘westerse interventies’ in het Midden Oosten zijn ook niet louter bepaald door ‘ons Christen zijn’, al is het vaak als een ideologisch excuus ingezet. Net zomin als de inwoners van het Midden Oosten in alles door ‘de Islam’ worden aangestuurd, al is het eveneens een bruikbare ideologische kapstok. Maar Jansen gelooft, zo langzamerhand als enige onder de Nederlandse islamologen en arabisten, dat moslims vooral door hun (fundamentalistische) religie gedreven worden. In die zin is Jansen bijna ‘de laatste der essentialisten’, maar daarover verderop meer.
Tenslotte nog de passage over Gedisciplineerde Rotzakken, uit een artikel dat oorspronkelijk is gepubliceerd in Opinio:
‘We zijn collectief vergeten dat een vreedzame enclave als Nederland ter verdediging niet genoeg heeft aan haar eigen vreedzaamheid, maar ook een aantal gedisciplineerde rotzakken nodig heeft die zo nodig in het verborgene vuile handen maken bij het vechten voor vrede en vrijheid. Het zal niet meevallen om dat overtuigend uit te leggen aan al die brave en aardige mensen van het CDA en de Christenunie. En de rest.
We beseffen niet dat dreiging met geweld, en geweld zelf, alleen door gecontroleerde en sluwe toepassing van geweld gestopt kan worden. De onwaarachtige manier waarop bedreigingen half of geheel verzwegen worden, heeft verkeerde effecten op het openbare leven en is niet langer houdbaar. Dat dwingt ons te gaan zoeken naar methoden die kunnen bewerken dat Nederland op de lange duur, om het maar eens hardop te zeggen, zijn vrede en vrijheid terugkrijgt’.
Zie overigens ook deze toch wel geestige reactie op Geen Stijl.nl, Rotzakken gezocht. Ik denk dat het wel duidelijk is.
Dat Jansen met zijn extreme standpunten zo langzamerhand een eenzame buitenstaander is geworden binnen de Nederlandse arabistiek en islamwetenschap, mag geen verrassing zijn, gezien het voorgaande. Vrij recent vatte hij zijn opvattingen samen in zijn boekje met de veelzeggende titel Islam voor varkens, apen, ezels en andere beesten; Prof. Dr. Hans Jansen beantwoordt 250 vragen over de islam, van Praag, Amsterdam 2008. De ‘vragen’ zouden zijn bedacht door de redactie van uitgeverij van Praag, maar ik acht het niet uitgesloten dat Jansen daar zelf ook enigszins de hand in heeft gehad. Soms doet het boekje bijna Oost Europees voorgekookt aan, maar dan van voor 1989.
Op de ‘vraag’ Hoe degelijk is de studie van de islam aan westerse universiteiten? Hoe vaak verkopen westerse hoogleraren politiek correcte praatjes? Hoe vaak stellen zij zich kritisch op? geeft Jansen, ongetwijfeld met de grootst mogelijke tegenzin (want hij heeft die vraag zeker niet zelf bedacht en bovendien, dit boekje gaat toch over de islam en niet over de intercollegiale verhoudingen der Nederlandse islamwetenschappers?), het volgende antwoord:
‘De meeste westerse hoogleraren die de islam in hun portefeuille hebben, praten graag mee met de moslims, hoe reactionairder en multicultureler, hoe beter. Met wetenschap heeft het vaak niets meer te maken (dat van die ‘loosers die seksueel niet aan hun trekken komen’ gelukkig wel, net als het hierboven aangehaalde ‘vernietigen gaat dus voor’, FS). Het is pure misleiding, waarbij boze opzet niet altijd moet worden uitgesloten (! FS), zij het dat onnozelheid natuurlijk zoals overal gewoner is (oef, gelukkig dat we dan tenminste nog professor Jansen hebben, FS). Daarop zijn enkele lichtende uitzonderingen (?! FS). Veel onderzoekers denken dat ze de leden van de groep die zij bestuderen wel naar de mond moeten praten omdat ze anders hun contacten verliezen. Alsof de islamitische cultuur een dissidentloze eenheid is’. (p. 123-124)
Het eerste gedeelte van dit antwoord vind ik, neem me niet kwalijk, beneden ieder peil (eigenlijk vooral genant). Alleen de laatste opmerking snijdt wat mij betreft wel hout. Natuurlijk is het zo dat de islamitische wereld geen dissidentloze eenheid is. Sterker nog, de islamitische wereld is bijzonder divers. Daar hebben verschillende geleerden, zoals Edward Said, vaak op gewezen. En ook op het feit dat ‘de islamitische wereld’ door de traditionele oriëntalistiek (Lewis etc.) te vaak is afgeschilderd als iets dat tot een paar essenties kan worden teruggebracht. Gelukkig doet Professor Jansen daar niet aan mee
Maar zonder ironie, er zijn inderdaad veel dissidenten in de islamitische wereld, ondanks dat de meeste islamitische landen dictaturen zijn. Dit is wel een probleem, alleen kun je je afvragen of dat uitsluitend met de islam te maken heeft, in plaats van met allerlei complexe historische factoren uit vooral de twintigste eeuw.
Is Jansen dan zo solidair met die dissidenten? Sommige echte dissidenten uit de islamitische wereld, zoals wijlen Nasr Abu Zayd, worden door Jansen juist met de grootste minachting bejegend, terwijl het juist Jansens ‘politiek correcte’ vakgenoten zijn geweest (de Groningse hoogleraar Fred Leemhuis bijvoorbeeld), die voor deze belangrijke denker hun nek hebben uitgestoken. Dissidenten van het type Abu Zayd passenechter niet in Jansens eigen rigide voorstelling van zaken en worden door hem dus afgestraft of belachelijk gemaakt. Zie bijv. hier waarin Jansen stelt: ‘Alles wat hij in zijn bijdrage over de Koran en de islam zegt, is apologetische verouderde flauwekul, ongeveer in overeenstemming met de stand van de westerse koranwetenschap in de jaren dertig tot vijftig van de vorige eeuw’. Het lijkt mij een volstrekt onzinnig argument want Abu Zayd is in zijn manier van wetenschap beoefenen vele malen progressiever dan Jansen. Abu Zayd, kortgeleden overleden, heeft baanbrekend werk gedaan voor een moderne lezing van de Koran. In zijn herlezing van de Heilige Schrift heeft hij nieuwe methoden geïntroduceerd, zoals de Hermeneutiek van Hans Georg Gadamar, daarvoor nooit eerder toegepast in het moderne Koranonderzoek. Oa Peter Sloterdijk, die hierop heeft voortgebouwd in Heilig Vuur, verwijst naar het werk van Abu Zayd. Toch iets anders dan Jansen, die vooral Snouck Hugronje en Bernard Lewis navolgt. Over apologetisch en verouderd gesproken. Het woord flauwekul vind ik overigens niet van toepassing. Bovendien is het wel aardig om erop te wijzen dat Abu Zayd, hoewel nauwelijks in de Nederlandse media verschenen en daardoor bij het grote publiek wat minder bekend, een wetenschapper was van grote internationale faam. Ik denk niet dat Jansen, of andere Nederlandse critici van Abu Zayd als Afshin Ellian of Paul Cliteur hier ook maar enigszins in de buurt komen (Jansen overigens nog het meest, want die heeft ook veel in het buitenland gepubliceerd). Maar dat terzijde. Zie voor meer over Abu Zayd hier op dit blog
Je bent volgens Jansen alleen maar een waarlijk dissident uit de islamitische wereld als je meegaat met zijn eigen essentialistische praatjes. Daarom zijn Ayaan Hirsi Ali, Afshin Ellian, of internationaal Ibn Warraq en zelfs de paranoia van Bat Ye’or, wel de moeite waard, maar Nasr Abu Zayd en Edward Said niet (laten we niet vergeten dat Saids boeken in veel islamitische landen verboden zijn). Dissidenten die ook kritisch naar het westen kijken of naar de soms kwalijke steun van het westen aan bepaalde praktijken in Islamitische landen of Israël, zijn voor Jansen geen echte dissidenten. Want dan komen ze ook aan Jansens wereldbeeld en dat verdraagt blijkbaar geen dissidenten.
Maar al wordt Jansen inmiddels door vrijwel al zijn Nederlandse collegae verguisd, gelukkig oogst zijn boekje wel grote bewondering in de kring van de vroegere LPF. Op de website ‘Het Vrije Woord’ van de Fortuynistische jongerenbeweging, waar het boekje ‘Islam voor varkens…’ etc. met veel tromgeroffel wordt aangeprezen, staat in het reactieforum onder meer:
Wij hebben het boek al.
Maar ik vind Hans Jansen eigenlijk de enigste vrij goede arabist.
Hij is kwa politieke mening nog vrij rechts voor een arabist.
En dat zie je niet heel vaak vrij rechtse arabisten.
En hij wel dus dat maakt het ook al zo apart.
Op zo’n moment heb ik het wel met Jansen te doen. Want dit soort fans wil je toch niet? Ik kan me vergissen maar ik denk dat hij hier ook zelf niet bepaald gelukkig van wordt. Hoewel… als je gelukkig bent om met Martien Pennings gesignaleerd te worden kan dit er ook nog wel bij, maar daarover later meer. Tegen Maarten zou ik willen zeggen: Ga Bernard Lewis lezen, tenminste als je daar niet te stom voor bent. Want dat is zeker ‘een vrij rechtse’ en dus ‘een vrij goede arabist’ (alhoewel, Lewis is van huis uit turkoloog en historicus, maar ook een bekend oriëntalist. Een ‘vrij rechtse arabist’ is misschien HAR Gibb, en er zijn er nog wel wat meer). Jansen is dus zeker niet de enigste, al is het natuurlijk allemaal erg enig wat hij nu doet ;). Maar Jansen is vooral een Lewis apologeet dus daar zou je je hart aan kunnen ophalen. Er staat ook redelijk wat van Lewis op internet, zoals het roemruchte artikel ‘The Roots of the Muslim Rage’, de belangrijkste inspiratiebron voor Samuel Huntingtons ‘The clash of civilizations’. Huntington ontleende zelfs de titel van zijn essay aan een uitspraak van Lewis, die ergens in zijn stuk spreekt van een ‘clash of civilizations’. Ga maar lezen. Succes!
Altijd leuk om nog ergens een schare bewonderaars te hebben, maar dit soort types? Ik vond het overigens wel aardig om deze LPF kinderen Hans Jansens vroegere recensie van Pims Islamboekje onder de neus te wrijven, dus dat heb ik in het onderstaande forum gedaan.
De ‘wrevel’ met de manier waarop zijn vakgenoten islamwetenschap bedrijven is overigens niet van heel recente datum. Jansen heeft hier zelf uitgebreid verslag gedaan in een lange beschouwing, hier te raadplegen. De liefhebber kan ik zeker aanraden het hele verhaal te lezen. Jansen beschrijft uitgebreid zijn ervaringen als student Arabisch in Egypte. Dat was in de tijd dat Nasser daar aan de macht was en Jansen schetst zeker een boeiend beeld van die periode. Waar het mij hier om gaat is dat hij tegen het eind van dit lange verslag het volgende zegt:
‘Hoe ben ik nu van zo maar een politiek incorrecte twintiger tot een politiek incorrecte Arabist geworden? Dat heeft zeker te maken met de manier waarop Nederland de erfenis van Snouck Hurgronje verwerkt heeft. Christiaan Snouck Hurgronje (1857-1936) was een domineeszoon die in Leiden theologie ging studeren, en in zijn vakkenpakket naast het Bijbels Hebreeuws ook het Arabisch aantrof. (Toen ik zelf in Amsterdam theologie ging studeren, in 1960, overkwam me hetzelfde. Daarmee houdt de vergelijking tussen de carrière van Snouck en die van mij op.) In 1880 promoveerde Snouck op een onderwerp uit de islamwetenschap, in 1885 verbleef hij een half jaar in Mekka. Van 1889 tot 1906 werkte hij in Nederlands-Indië. Daar deed hij als zogenoemd adviseur volop mee aan de zogenoemde Atjeh-oorlog. Nederland heeft sindsdien nooit meer een oorlog gewonnen.
Het wordt Snouck nog steeds kwalijk genomen dat zijn adviezen en activiteiten daar relevant geweest zijn. Een wetenschapper hoort niet zoals Snouck dagenlang in oorlogstijd te paard door de Sumatraanse jungle te rijden, en zijn adviezen dienen academische bespiegelingen te blijven, van het enerzijds-anderzijds genre. Dat was bij Snouck niet het geval. Ergens schrijft hij dat de Islam een steeds weer de bestuurders verschalkende vijand is. Ook is hij van mening dat ‘met de Oelama’s [Imams in het hedendaagse Nederlands, HJ] niet te onderhandelen valt daar hun leer en eigenbelang meebrengen dat zij alleen voor geweld zwichten.
Snouck raadde de regering aan deze moslimleiders ‘zeer gevoelig te slaan’. Dat is weer eens wat anders dan de vraag of Imams een vrouwelijke minister een hand moeten geven. De academici die heden ten dage een overheidsinstantie adviseren, laten het wel uit hun hoofd de termen te gebruiken die Snouck gewoon vond. Alleen de koran en radicale moslims hebben het recht woorden als ‘vijand’ gebruiken, een recht waarvan ze overvloedig gebruik maken’.
Jansen is een groot bewonderaar van Snouck Hugronje. Wat overigens meer arabisten zijn en enigszins terecht, want Snouck Hugronje is de belangrijkste grondlegger geweest van de Nederlandse oriëntalistiek en islamwetenschap. Maar Snouck was natuurlijk ook een oriëntalist in de Saidiaanse zin van het woord; hij bedreef zijn oriëntalistiek mede in dienst van de koloniale macht. Precies hetgeen wat Edward Said met zijn invloedrijke werk Orientalism heeft blootgelegd. Niet voor niets is Jansen ook een fel tegenstander van Saids werk. Al is het voorbeeld van Snouck Hugronje een verpletterend bewijsstuk voor het gelijk van Edward Said.
Inmiddels is de ‘oriëntalistiek’ (die term wordt voor de hedendaagse islamwetenschappen eigenlijk niet meer gebruikt) sterk veranderd, niet in de laatste plaats door de grote invloed van Edward Saids Orientalism, al was het eigenlijk daarvoor. Maar Snouck Hugronje is een klassiek voorbeeld van wat Edward Said als een ‘oriëntalist’ heeft omschreven. En Jansen is dus verbitterd over hoe de hedendaagse islamwetenschap met Snoucks ‘koloniale lessen’ is omgesprongen (uitgerekend de Atjeh oorlog! ). Jansen vindt bovendien dat hij die erfenis niet verkwanselt, zie zijn (ongevraagde) adviezen voor bijvoorbeeld de behandeling van ‘mogelijke terroristen’ (de ‘loosers die seksueel niet aan hun trekken komen’ de ‘noodzaak dat mogelijke terroristen moeten sneuvelen’, de ‘professionele rotzakken’, etc.). Al was de vroege Hans Jansen stukken gematigder dan de late. Want sinds 11 september gooit hij werkelijk alle remmen los. Misschien is het ook wel Jansens tragiek dat de tijd van Snouck Hugronje voorbij is. Want tegenwoordig hebben we zo’n last van een ‘politiek correcte elite’, die niet meer op Jansens adviesjes zit te wachten. Behalve Wilders wellicht. En voor hem speelt Jansen met verve de rol van Snouck Hugronje. Alleen is Wilders een beetje een ranzige politicus en daarom wordt dit theater ook een beetje ranzig. Misschien is dat wel de kern van Jansens probleem. Of misschien zelfs wel ‘tragiek’.
Tragisch is in ieder geval zijn gespartel met het geval Breivik (hier te lezen op Hoeiboei). Natuurlijk, het lijkt mij afschuwelijk om door Breivik aangehaald te worden. Maar in plaats van dat Jansen uitlegt dat hij niets met de massamoordenaar van Oslo te maken heeft (wat ieder zinnig denkend mens begrijpt, tenminste dat lijkt mij wel), haalt hij pathetisch uit naar de ‘Groene Khmer’, die het vast wel met Volkert van der G eens zou zijn (Greenpeace!). En ook krijgen ‘de media’ de schuld want die zouden Jansen verkeerd hebben samengevat, of zelfs zijn woorden hebben verdraaid en daarom is het hun verantwoordelijkheid dat Breivik zich op hem beriep. Treurig is het wel; ‘de media’ hebben Jansen vaak uitvoerig een podium geboden en hem meestal zonder enig tegengas zijn zegje laten doen. Er is Nederland in de afgelopen tien jaar geen andere arabist geweest die zo uitgebreid en zonder enige tegenspraak het woord kon voeren als Jansen. Het is pas zeer recent misgegaan toen Jansen zichzelf klemzette in een discussie met Joris Luyendijk bij Pauw en Witteman. Maar dat deed hij echt helemaal zelf, daar had hij Pauw en Witteman of Luyendijk niet voor nodig (zie dit eerdere blogitem, waarin ik dat fragment heb opgenomen).
Jansen beweerde in Pauw en Witteman dat er in Nederland ‘steeds meer islamitische regels worden ingevoerd’, waarbij links behulpzaam zou zijn, of daar ‘in ieder geval vrede mee heeft’. Rechts (de PVV dus) zou zich hiertegen verzetten. Toen er werd doorgevraagd wat Jansen bedoelde (wordt hier sluipenderwijs de Sharia ingevoerd?) had Jansen geen antwoord, in zijn woorden ‘dit wordt een verschrikkelijke afgang, want ik weet zo snel niets te bedenken’. Het aardige is dat dit wel een verhaal is dat in extreemrechste kring op internet circuleert. Zie de extreemrechtse anti-islamblog Gates of Vienna (de titel verwijst natuurlijk naar de Osmaanse beleg van Wenen in 1683), van de anti-islamactivist ‘Baron Bodissy’ (uiteraard een pseudoniem) en uitvalsbasis van de Noorse blogger Fjordman, waarvan een tijdje gedacht is dat dit een pseudoniem van Breivik was- in het echt heet hij Peder Are Nøstvold Jensen, zie ook dit Engelstalige interview met hem in een Noorse krant. Fjordman zegt precies hetzelfde als Jansen bij Pauw & Witteman, in een artikel met de alarmistische titel ‘Will Holland survive the 21st Century?’. Daarin beweert hij zoal:
“The Netherlands, which for centuries was a haven for those seeking more freedom of thought, is becoming an increasingly totalitarian society as a direct result of mass immigration in general and Muslim immigration in particular. This is the reason why the insightful Hans Janssen, Professor of Modern Islamic Ideology at Utrecht University, stated that a peaceful society that wishes to remain existent “will have to find a way to defend itself through non-peaceful means from people who are not peaceful.” According to Jansen, Muslim fundamentalists frequently make threats, but Dutch media remain silent about them”.
Ik heb soms het idee dat Jansen meer in de sfeer van de extreemrechtse agitprop zit, dan dat hij zich met serieus academisch onderzoek bezighoudt. Ontleende Jansen soms zijn informatie aan deze Fjordman? Of heeft Fjordman dit van Jansen? (Fjordman noemt Jansen trouwens en is blijkbaar goed op de hoogte van wat hij zoal beweert). Ik weet niet wat ik erger zou vinden. Al zouden zij geen contact hebben, de overeenkomst blijft wat mij betreft verontrustend groot. De lijntjes zijn sowieso kort, via ene H. Numan, die net als Jansen (en Joost Niemöller) voor Faith Freedom International schrijft, en ook op Gates of Vienna, waar hij ‘Our Dutch correspondent’ wordt genoemd. Let trouwens op wat Jansen aan deze Numan zou hebben verklaard over ‘het etentje’:
‘In his own words, Jansen was shocked to meet Schalken during the dinner. The DA was co-writer of the court order of the Amsterdam court, which made the prosecution possible. According to Jansen, Schalken didn’t hesitate to show his contempt for Wilders. “I should realize very well that I disqualified myself by associating with Wilders. The actual sly wording I do not recall exactly. As an intellectual, I should have known better.” Jansen does not exclude the possibility Schalken carried the actual court order with him that evening. He insisted Jansen should read it. He grabbed some A-4 sized papers from his pocket. That may or may not have been the actual court order, Jansen wasn’t sure’.
‘I should realize very well that I disqualified myself by associating with Wilders’…. dat lijkt me toch iets anders dan ‘Schalken heeft mij niet proberen te beïnvloeden’, wat Jansen later onder ede voor de rechter verklaarde. Op Gates of Vienna is Jansen duidelijk weer op de agitproptour. En bij propaganda hoort liegen. Een vreemde activiteit voor een professor lijkt me, maar dat is misschien niet meer zo verrassend, zie al het voorgaande. Tenzij H. Numan Jansen niet correct heeft geciteerd, maar dan zou Jansen hier zich per direct van moeten distantiëren. Het lijkt me sowieso verstandig om iets minder intiem te zijn met H. Numan, Gates of Vienna, Fjordman en al die andere ranzigheid, waar een ‘achtenswaardige professor’ niets te zoeken zou moeten hebben. Al is het niet verrassend, Jansen heeft zich ook al sterk geëngageerd met complotdenkster Bat Ye’or (van de Eurabië-theorie), dus dan kan dit er ook nog wel bij. Overigens gaat Fjordman nog een stapje verder en heeft hij een feuilleton geschreven met de wervende titel ‘The Eurabia Code’ (ook in het Nederlands vertaald, zie hier). Een soort Dan Brown en Bat Ye’or in één! Van Professor Jansen tot en met Henk en Ingrid, dit gaat er natuurlijk in als koek. Wellicht zit er een bestseller in, mocht iemand op het idee komen om dit gegeven uit te werken tot een gelikte thriller, met voor de Nederlandse editie Henk en Ingrid in de rol van Robert Langdon en Sophie Neveu. Beide werken hebben overigens wel een aardige overeenkomst; je zou kunnen zeggen dat het in beide gevallen om een bepaalde vorm van fictie gaat, zij het dat Dan Brown zijn lezers aangenaam wil verstrooien, terwijl Bat Ye’or er vooral op uit is om met haar duistere en hetzerige agitprop het ‘Vrije Westen’ te waarschuwen voor de nakende ondergang. Maar dat neemt niet weg dat zowel ‘Eurabië’ als ‘De Da Vinci Code’ een grote schare believers kent, vooral onder hen die geloven in ‘De Grote Samenzwering’. Het zou me niets verbazen als er onder hen zich er weer een paar bevinden die ook nog steeds geloven in de authenticiteit van ‘De Protocollen van de Wijzen van Zion’. Van het slag dat er ook van overtuigd is dat de Vrijmetselarij overal achter de schermen aan de touwtjes trekt (een paar van dit soort gekken heb ik ook op dit bloguitvoerig besproken- ik wil ook niet uitsluiten dat een megalomaan als Breivik zich juist daarom tot dit genootschap voelde aangetrokken en zich om die reden heeft aangesloten bij een Loge).
Verder grossiert Fjordman in theorietjes dat ‘fascisme’, ‘multiculturalisme’ en de ‘sociaaldemocratie’ sterke overeenkomsten vertonen (om het fascisme in zijn eigen wereldbeeld te makeren?) en dat de echte vrijheidsstrijders degenen zijn, die door ‘links’ het predicaat ‘islamofoob’ krijgen toegeworpen. Hij schrijft dit in ‘The Brussels Journal’, waar, o ironie, soms ook een zeker persoon voor schrijft met een sterke sympathie voor allerlei Holocaustontkenners (met een voorliefde voor de Neo-Nazi historici David Irving, Ernst Zündel en Robert Faurisson, dat soort lieden), aan wie ik in een hele andere context op dit blog ruime aandacht heb besteed, zie hier, maar dit terzijde. Het verhaal van Fjordman doet me sterk denken aan de kromme theorieën uit het boek van Martin Bosma ‘De schijn-elite van valsemunters’, dat volgens Hans Jansen ‘een prachtboek’ is (zie hier). Fjordman besluit zijn betoog in The Brussels Journal met een inmiddels vetrouwd verhaal:
‘The European Union’s foreign policy chief Javier Solana has stated that Islamic terrorist organization Hamas wants to “liberate the Palestinians,” not to destroy Israel, thus ignoring decades of statements from Hamas leaders as well as the Hamas charter itself. As documented by brilliant scholar Bat Ye’or in her book Eurabia: The Euro-Arab Axis and confirmed by myself in The Eurabia Code this is all part of a concerted effort by EU authorities to radically alter the European continent in favor of an economic and cultural alliance with the Arab-Islamic world. The widespread use of the word “Islamophobia,” a concept which didn’t even exist a decade ago, should be seen in this light. “Islamophobia” is the veil the new Fascists use to cover themselves and their agenda. It is a ridiculous word, and we should all refrain from using it in any serious fashion’.
Terug naar ‘de mainstream’ en de positie die Jansen hierin heeft. Zie voor een heldere uiteenzetting over islamonderzoek en het publieke debat in Nederland dit artikel van Léon Buskens, hoogleraar Recht en cultuur in Islamitische samenlevingen aan de Universiteit Leiden. Hierin wordt ook duidelijk gemaakt welke positie Jansen inneemt binnen de Nederlandse arabistiek en islamwetenschap. Zie verder Onkunde of oplichterij? Hans Jansen als Islamkenner, door Michiel Leezenberg (UvA), waarin hij ook kort ingaat op Jansens fascinatie voor de ‘Eurabië-theorie’ van Bat Ye’or.
‘Nazislam’
Ook in de tijd toen hij nog pro-forma tegen Pim Fortuyn was (van eind jaren negentig , toen hij nog een hele leuke recensie schreef van Fortuyns anti-islamboek, onderaan dit blogbericht te lezen, tot ongeveer 2001), liep Hans Jansen al weg met zeer omstreden figuren van het kaliber Bat Ye’or, zoals de Amerikaanse auteur/propagandiste/ activiste Laurie Mylroie (Jansen verwijst nog naar haar in het artikel waar bovenstaand uit geciteerd is), de enige die nog steeds gelooft dat er massavernietigingswapens in Irak zijn en dat Saddam Hussein achter 9/11 zat. Jansens voorkeur voor dit soort types bleek weer tijdens zijn bijdrage aan het Wildersproces, met zijn idiote bewering dat de Koran meer antisemitische passages zou bevatten dan Mein Kampf. Later verklaarde hij onder ede voor de rechter dat hij zich slechts baseerde op een artikeltje van de obscure neoconservatieve agitator Bill Warner, in plaats van dat hij zelf (met zijn grote kennis van de Koran, dus waarom riep hij dit überhaupt?) de moeite had genomen om na te gaan of dit klopte. Want het is echt onzin, dat kan iedereen nagaan door heel simpel zelf de Koran en Mein Kampf te raadplegen en te vergelijken (zie het commentaar van Marcel Hulspas in De Pers en ik kan het uit eigen bevinding bevestigen). Zonder hier al te gedetailleerd op in te gaan, in de Koran is nergens sprake van racisme, niet naar Joden en niet naar anderen (toch de kern van antisemitisme). Er wordt zeker een paar keer gezegd dat de Joden (degenen die het Joodse geloof belijden) de oorspronkelijke boodschap van de Profeten (die grotendeels ook in de islam erkend worden, Mozes, David enz., allemaal namen uit de Joodse traditie) op een verkeerde manier hebben uitgelegd en toegepast. Idem voor de Christenen (Jezus wordt ook in de Koran als een belangrijke Gezant erkend). Daarom heeft God nog eenmaal een Gezant gestuurd, Mohammed. Een modern standpunt is dit zeker niet, maar het heeft niets te maken met bijvoorbeeld het racisme van de Nazi’s. Op dit blog heb ik hier een keer een itempje over gemaakt, waarin ik een aantal van deze passages uit de Koran, maar ook uit de Bijbel, zowel uit het Oude als het Nieuwe Testament, heb geciteerd (zie hier, waarin ik wat betreft de Koran, o ironie, gebruik heb gemaakt van de door Jansen zelf gemoderniseerde Kramersvertaling). Verder wil ik in dit verband wijzen op een bijdrage van de Groningse arabist Fred Leemhuis, die alle passages uit de film Fitna in context besproken heeft en daarmee aantoont dat er nogal wat valt af te dingen op de manier waarop Wilders bepaalde passages uit de Koran presenteerde, zie hier.
Mein Kampf daarentegen staat bol van racisme naar Joden. Dat is het eigenlijk. Bovendien staan daar meer passages in over ‘Joden’ dan in de Koran. Om het nog een keer kort uit leggen: in de Koran staan een paar zeer onvriendelijke passages over het Joodse geloof, terwijl Mein Kampf bulkt van haat naar het vermeende Joodse ras. Voor iedere geïnteresseerde is dit heel makkelijk na te gaan. Al is Mein Kampf niet heel simpel verkrijgbaar, dus misschien dacht Jansen (en Bill Warner) er makkelijk mee weg te komen.
En wat Bill Warner betreft, die vergelijkt stukken uit de Koran met stukken uit Mein Kampf. Laat dat nou net fragmenten uit de Koran zijn die over Joden gaan en minder vriendelijk zijn en net de stukken uit Mein Kampf die niet over Joden gaan. Warner verbindt daar vervolgens de conclusie aan de Koran ‘erger is dan Mein Kampf’. Topwetenschap! Nogmaals, wat moet Professor Jansen met dit soort propaganda? Misschien omdat hij nu ook is afgezakt tot een propagandist, is hij niet meer in staat om de propaganda van anderen te doorzien.
Warner goochelt verder met percentages van de Koran en percentages van Mein Kampf (daarbij negerend dat Mein Kampf een vreselijk langdradig boek is- als Warner het aantal woorden dat er aan Joden wordt besteed in beide boeken had vergeleken zou er een heel ander beeld ontstaan). Dus zowel kwalitatief als kwantitatief gaat de vergelijking mank. Bovendien haalt Warner in het geval van ‘de Koran’ er ook nog andere islamitische teksten bij, wat de vergelijking nog meer vertroebelt. Want waarom bij de Koran ook de Hadith meerekenen? Dan had Warner ook andere teksten van Hitler moeten meerekenen, zoals zijn brieven, zijn gebundelde ‘tafelgesprekken’ en zijn Politiek Testament. Maar dan zou het beeld nog schever worden, ten nadele van wat hij tracht te betogen. En nogmaals, de zevende-eeuwse Koran is, hoezeer in tegenspraak met onze huidige opvattingen, niet racistisch (hooguit tribalistisch, overigens zeker niet minder dan het Oude Testament), terwijl het twintigste-eeuwse Mein Kampf uit zijn voegen barst van racisme. Dat lijkt me een niet onbelangrijk detail. Verder spreekt Warner van een ‘Arabische Holocaust’ en stelt hij dat het belangrijkste probleem is dat ‘de Joden’en ‘Israël’ (Warner gooit ‘de Joden’ en ‘Israël’ op een hoop, net alsof dat hetzelfde is- ik ken genoeg mensen van Joodse afkomst die daar absoluut niet van gediend zijn) de ‘propaganda-oorlog’ aan het verliezen zijn. Dus moeten wij zijn bijdrage opvatten als propaganda? Het lijkt mij eerlijk gezegd van wel. Warner is hier zelf immers heel open over:
‘The Jews and Israel are losing the propaganda war. Modern wars are won in the propaganda arena, not with guns and bombs. It is the media that determines who is the victor, not the dead body counts. This started in Vietnam and has been true ever since’.
Dit is interessant (want wat heeft de geschiedenis van Mohammed uit de zevende eeuw met de discussie over het twintigste en eenentwintigste- eeuwse Israël te maken?) en ligt ook duidelijk in een lijn met wat er door beroepspleitbezorgers voor Israël geschreven wordt (de Hasbara, de Propaganda Zonder Grenzen-Brigade van Israël, waar ik ook op dit blog wat aandacht aan heb besteed, in het bijzonder aan de activiteiten van mevrouw Pelle, zie hier). Wie een beetje thuis is in de vreemde wereld van de Hasbara komt dit soort geluiden vaak tegen. Op Hasbara-sites valt vaak te lezen dat Israël de media-oorlog aan het verliezen is en dat het daarom voor het Israël noodzakelijk is om de bezetting beter ‘uit te leggen’ (te verkopen dus). Op dit blog heb ik veel links naar diverse Hasbara-sites opgenomen, maar als je het googlet stuit je er vanzelf op.
Overigens is dit alles ook voor Wilders bijzonder relevant, maar daar zal ik later in nieuwe bijdrage op dit blog nog een keer op terugkomen. Verder voert de staat Israël weliswaar een propaganda-oorlog, maar ‘de Joden’ doen dat niet. Er zijn een heleboel Joden die zich daar absoluut niet mee bezig houden en die zich ook niet vertegenwoordigd voelen door Propaganda-Brigades voor Israël. Kennelijk hebben velen grote moeite om dit onderscheid te maken. Zie hier de soms pijnlijke overeenkomst tussen antisemieten en de filosemitische vrienden van Israël. Voor beiden zijn het altijd ‘de Joden’.
Wat ik verder interessant vind is dat Warner beweert dat Amerika de Vietnam oorlog heeft verloren, omdat de propaganda van de tegenpartij zo sterk was. Dat is een hele hardnekkige mythe in rechtse Amerikaanse kring, net zoals de onzintheorie dat het Ronald Reagan was die de Sovjet Unie ten val heeft gebracht (de Sovjet Unie is aan zichzelf ten onder gegaan). De Vietnam oorlog was een van de grootste fouten die Amerika gedurende de twintigste eeuw gemaakt heeft en viel voor Amerika niet te winnen. Overigens wel heel boeiend dat een Amerikaanse neoconservatief de bezetting van Palestijns land vergelijkt met de voor Amerika zo rampzalig verlopen Vietnamoorlog. Want buiten het kleine segment (neo)conservatieve haviken, is er niemand die op deze oorlog terugkijkt als een gerechtvaardigde of succesvolle oorlog. Hetzelfde geldt natuurlijk steeds meer voor het kolonistenspel in de bezette gebieden. Misschien dat de Palestijnen uiteindelijk deze strijd toch gaan winnen. Maar dit terzijde.
Het gaat Warner dus om het bedrijven van propaganda, laten we dat hebben vastgesteld. Dat zal ook Jansen niet zijn ontgaan (zo naïef is hij niet). Goed om te weten en ook interessant dat hij deze propaganda tot in de rechtszaal blijft beoefenen. Maar ik denk eerlijk gezegd dat het bij Jansen ook vooral om propaganda gaat, al is hij nominaal wetenschapper. In Jansens eigen woorden: ‘We leven in een tijd van agitprop’ (zie hier). Ik denk dat ik het deze keer wel met Jansen eens ben, vooral wat betreft hemzelf.
Persoonlijk was ik geen voorstander van het Wildersproces. Ik vind, al ben ik nog zo tegen zijn opvattingen, als je Wilders wilt bestrijden je dat in de politieke arena behoort te doen en niet in de rechtszaal, om de triviale reden dat ook Wilders vrijheid van meningsuiting heeft en die mag wat mij betreft heel ver gaan (ik heb dit ook eerder op dit blog een keer duidelijk gemaakt, nog lang voordat het proces begonnen was). Toch heeft het proces wat mij betreft een voordeeltje opgeleverd. Dat is hoe ontzettend mager de onderbouwing is van zijn populistische retoriek, net als die van Jansen overigens. Ik vond het niet verkeerd dat iemand als Hans Jansen een keer onder ede over zijn bronnen werd gehoord. Dan blijkt het allemaal toch niet zo indrukwekkend te zijn als wij van de professor zouden mogen verwachten (zie nogmaals zijn ‘discussie’ met Joris Luijendijk bij Pauw en Witteman). Dat aspect vind ik veel interessanter dan die hele soap met etentjes, raadsheren die buiten hun boekje zijn gegaan, etc. Dat was vooral interessant voor juristen en wellicht is er met dit proces ook geschiedenis geschreven. Maar voor mij is vooral de leegte van de retoriek van Wilders en zijn entourage, die tijdens het proces zichtbaar werd, nog het meest veelzeggend geweest. Want het ging namelijk helemaal nergens over. Behalve dat de ‘getuigedeskundige’, de ‘objectieve hoogleraar’, die bovendien op geen enkele manier partij was in het proces, een wanstaltige theatershow kon opvoeren. Hij bediende overigens ook het buitenland, zie hier zijn bijdrage op de hiervoor al genoemde extreemrechtse Amerikaanse website ‘Jihadwatch’, van de anti-islamactivist Robert Spencer. Een onvervalst staaltje propaganda. Zie ook dit commentaar op Joop.nl, waarin ik me zeker kan vinden. Maar dat Jansen zo langzamerhand meer een activist, of een hysterische alarmist is dan een wetenschapper, wisten we al. Terecht dat hij door zijn vakgenoten niet meer serieus wordt genomen. Misschien is het een ideetje om een keer zijn teksten over ‘professionele rotzakken, die in het verborgene vuile handen maken’, of over ‘loosers die seksueel niet aan hun trekken komen’ in het Engels te vertalen. Dat kan dan het best op een soort site als die van de Wereldomroep geplaatst worden, zodat het een breed internationaal publiek heeft (zoiets is al een keertje eerder voorgevallen, zie hier en zie hier Jansens reactie op zijn site). Dan kan er wereldwijd kennis worden genomen van waar hij echt voor staat, ook in de islamitische wereld. Ik denk dat het vooral voor meer hilariteit dan verontwaardiging zal zorgen (zeker in academische kring), al zullen sommigen van zijn nieuwe Amerikaanse conservatieve vrienden, preuts als zij zijn, enigszins de wenkbrauwen fronsen. Ik denk dat ook zij hem dan niet meer zo serieus zullen nemen. Behalve dan de echte mafketels. En dat is in Jansens geval een heel interessant gezelschap. Zoals Filip Dewinter van het Vlaams Belang. Jansen zag er kennelijk geen enkel bezwaar in om mee te werken aan een manifestatie van deze extreemrechtse politicus.
Of met Het Vrije Volk blogger Martien Pennings. Die is pas echt extreem, in verschillende opzichten. Wie daar wat meer van wil vernemen kan ik dit artikel, ‘Prostaatpatiënt’, op de website ‘Frontaal Naakt’ aanbevelen. Pikant, vanuit welk gezichtspunt je het ook bekijkt. ‘Nette mensen doen zoiets niet’ zei Hans Jansen over Thom Schalken, de raadsheer met wie hij een bepaalde conversatie had gevoerd op het inmiddels beroemde etentje van Bertus Hendriks, dat grote gevolgen had voor het proces Wilders (zie Jansens verslag op Hoeiboei, waar ook deze Pennings regelmatig het forum vol schreeuwt). Alleen, vraag ik me dan af, behoort volgens Jansen deze Martien Pennings dan wel tot ‘de nette mensen’? Wat mij betreft is hier sprake van een wel erg hoog Scheepskamelen gehalte (zie dit onvergetelijke nummer van Michiel Romeyn in Jiskefet ). Maar lees zeker het verbijsterende artikel op Frontaal Naakt. Veel rooie oortjes, maar wel afdoende gedocumenteerd. Let ook op de foto, waar hij samen met Hans Jansen en Eddy Terstall poseert met een of ander Clownsmasker. Vrij pikant, als je zijn seksistische opmerkingen, zijn obsessie met zijn libido, zijn jaloezie (penisnijd of penisleed?) naar ‘andere rassen’ en zijn bekentenis van wat hij allemaal onder de ledenen heeft in je achterhoofd houdt. Kortom, een aanrader, dat stuk Frontaal Naakt. De onderbouwing is, voor zover ik die heb kunnen nagaan, volledig correct.
vlnr Eddy Terstall, Martien Pennings (met masker) en Hans Jansen (bron ‘Prostaatpatiënt’, Frontaal Naakt)
Ook ‘islam-basher omdat het in is’ Joost Niemöller heeft deze Martien Pennings regelmatig een podium gegeven. Al is hij daar kortgeleden op teruggekomen en zijn zij nu gebrouilleerd, zie bijv. hier en hier (vooral na de aanslagen van Anders Breivik, toen Niemöller op zijn schreden begon terug te keren).
Wie nog enige lust heeft om verder met deze Martien Pennings kennis te maken kan ik een stukje van hemzelf aanbevelen, zie hier . Daarin zou hij, naar eigen zeggen, Bas Heijne ontmaskeren. Maar ieder weldenkend mens ziet hier dat meneer Pennings hier vooral een inkijkje geeft in zijn eigen zielenroerselen. In plaats van Bas Heijne ontmaskert hij vooral zichzelf. Heel boeiend. Ook typisch voor Martien Pennings is dit verhaal, waarin hij spreekt van ‘Nazislam’ en zijn wereldbeeld als volgt samenvat: ‘… ze (in dit geval Femke Halsema en Claudia de Breij, FS) vertegenwoordigen de morele verrotting-tot-in-de-kern van een hele Westerse quasi-elite. Als we er niet in slagen die quasi-elite van hun sleutelposities te krijgen, is het Westen, althans West-Europa verloren’ en iets verderop weer ‘Óf we krijgen deze totaal verrotte quasi-elite uitgerookt uit hun subsidie-holen, en dan in heel Europa, of 2000 jaar Joods-Christelijk-Verlichte traditie zijn op termijn ten dode opgeschreven’. Zie hier een aardig stukje Henk en Ingrid-rancune, al wordt het, geheel volgens de mode van de afgelopen tien jaar, verpakt in de loze kreet de Joods Christelijke Humanistische Traditie. Zelf vind ik dit modieus gezeur, want net alsof er geen fricties zijn geweest of nog steeds bestaan tussen Jodendom, Christendom, Humanisme, of ‘de Verlichting’ (en dan vooral tussen Christenen en Joden, al is het erg in de mode om dat een beetje weg te moffelen, juist in de kring van Pennings). Wat mij betreft niets meer dan een retorische kunstgreep om de islam uit te sluiten.
‘Ik heb me zelf ook nogal bezig gehoudenmet Breivik, want ook ik had in toenemende mate last van geweldsfantasieën, waarin ik haatbaarden, islam-collaborateurs en “anti-Zionisten” schuimbekkend sproeikogelvermassamoordde, dan wel een voor een hun strotten met mijn blote handen eruit rukte. Ja, ik vind dat óók heel erg dat er zoveel in mijn onderbuik geroerd wordt dat er prikkels ontstaan in het stukje reptielenbrein dat de evolutie bij alle mensen die niet links zijn heeft achtergelaten. De goede, linkse mensen hebben daar geen last van dus, maar ik zelf, als in de evolutie achtergebleven rechtserik, dan wel als regelrechte Hitler, heb er heel wat mee te stellen, al heb ik het tot nu toe aardig onder controle weten te houden. Natuurlijk word ik ouder, inmiddels alweer 66, en dus heb ik goede hoop dat ik ooit net zo geestelijk volwassen en mild word, net zoveel zelfkennis opdoe als Alexander Pechtold of Job Cohen’.
Dat dit niet de enige pathetische gewelddadige oprisping is blijkt uit een passage uit een blogbericht, van 10 maart jl, met de veelzeggende titel Hoe in de vroege morgen het verlangen kan opkomen om haatbaarden te mitrailleren:
“Oh ja, een gewetensvraag aan Leon de Winter: zou jij ‘klammheimliche Freude’ voelen als Dries van Agt, Jimmy Carter en Noam Chomsky worden opgeblazen tegelijk met een paar Hamas-leiders met wie ze zitten te konkelfoezen? We laten Anja Meulenbelt er maar even buiten, want die is geloof ik toch meer zwakbegaafd dan kwaadaardig. Eerlijk zeggen.”
Mijn antwoord lijkt me wel duidelijk. Maar nu moet ik toegeven als ik dit islamitisch haat-gajes zie provoceren, dan komt inderdaad – hoe zei ik dat ook alweer . . . . . .
“het diepe verlangen op naar sproeikogelende moord dat ook bij mij zich vaak in maag, borst en strot nestelt. Ik moet in gedachten op die manier dozijnen multikulse opiniemakers, politiek correcte politici en “anti-Zionistische” academici omgebracht hebben.”
Nou, aan dat rijtje ontbraken eigenlijk nog dit soort liefdes-baarden, erbarmings-theedoeken, aangelaten-van-de-Ander en diep-religieus-bewogenen’.
Tot zover deze passages van Pennings. De man is echt gestoord met zijn ‘reptielenbrein’ en zijn Breivikachtige natte dromen. Ik wil er verder niet teveel conclusies aan verbinden maar wat heeft Hans Jansen en had Joost Niemöller bij dit zware geval te zoeken? Maar ja, als voor Hans Jansen Filip Dewinter kennelijk geen probleem is, kan dit er misschien ook nog wel bij.
‘Dus is islamofiele Obama weer eens bezig met waar-ie al zijn hele ambtstermijn mee bezig is: alle verantwoordelijkheden en schuld bij Israël leggen en quasi -naïef de islam (in dit geval Iran) ontzien, de islam mooi-praten en de islam een vertrouwen geven dat alle ratio tart. Je kan zo langzamerhand niet meer om de conclusie heen: die Obamais een schurk die een bedreiging is voor Israël, Amerika en de hele aardkloot’
Over Job Cohen, volgens Pennings een ‘collaborende Golem’ (! dit lijkt verdacht veel op ouderwets antisemitisme): ‘Terwijl de 4e Wereldoorlog (de 3e was de Koude) allang bezig is, was Job druk doende de 5e colonne van de oer- vijand van het Westen en het Jodendom, de nazislam, te faciliteren in zijn eigen stad en later in zijn eigen land. Vuilnisman! Kan die zak ook mee? En mag ik voor de rest ook alle quasi-linkse zelfmanifestanten, narcistische hedonisten, en . . . . eh . . . BMW-ers een hartelijk “sterft u maar!” wensen?’ (http://www.amsterdampost.nl/job-cohen-is-altijd-een-collaborerende-golem-gebleven/)
Zo zijn er nog veel meer voorbeelden. Het is een mix van Wilderiaanse fantasieën en ranzige ontboezemingen, die bovendien druipen van het seksisme. Dat hij seksistisch is, ziet Pennings ook wel. Maar wiens schuld is dat? Hoe pathetisch weer. Pennings:
‘We besluiten met Femke Halsema, aan wie ik zo’n godvergeten hekel heb dat ik, een waarachtige liefhebber van dames, bijna van de sóórt een afkeer kreeg. Ja, waarachtig! Femke heeft mij bijna de weg van het seksisme opgedreven. Verwijzing naar de regelrechte haat – (is een deugd, zei Flaubert) – die spreekt uit dit stuk van mij mag niet ontbreken in een opstel waarmee ik mijn verhouding tot “Breivik” bepaal’. (zie hier, helemaal onderaan)
Hij eindigt dan nog met een aan Halsema opgedragen gedicht, maar dat is zo genant dat ik geen behoefte heb om dat op mijn blog te plaatsen. Wie er kennis van wil nemen moet het maar via de link raadplegen. In een ander stuk zet Pennings een hard ‘huili huili’ op, omdat Femke Halsema niet met hem in ‘debat’ wil, zie hier. Gek hé?
Dit gerommel heeft kennelijk zoveel losgemaakt, dat het ook is komen bovendrijven in de mainstream. In HP de Tijd van 12 feruari 2012:
GroenLinks-politici doodgewenst door weblogger
Zorgwekkend bericht uit de krochten van het internet. Op de website Amsterdam Post verscheen gisteren een bizar artikel dat nog het meest wegheeft van een geweldsfantasie. De schrijver – Martien Pennings – heeft eerder dergelijke artikelen geschreven. “Nou nee, geen Breivik. Niet in mij. Ik zou nooit onschuldige kinderen, misleid door hun eigen cultuur, gaan lopen mitrailleren. Ik zou er toch voor kiezen de misleiders en geestelijk volwassenen die bewust met het Kwaad collaboreren . . . . . eh . . . . . op de korrel te nemen.”
De auteur fantaseert over de executie van ‘nazislamitische hoeren’ en noemt vervolgens de namen van GroenLinks-fractievoorzitter Jolande Sap, Kamerlid Ineke van Gent, GroenLinks-wethouder Karin Dekker en oud-GroenLinks fractievoorzitter Femke Halsema. Ook noemt hij comédienne Claudia de Breij. Daarnaast refereert Pennings meerdere malen aan Anders Breivik, de extreem-rechtse terrorist die vorig jaar twee aanslagen pleegde in Noorwegen.Halsema meldt op Twitter na te gaan of er stappen tegen Pennings kunnen worden ondernomen. De GroenLinks-politici hoeven niet op de steun van PVV-senator Marcel de Graaff te rekenen. Pennings heeft volgens hem een punt’.
Tot zover dit bericht van de site van HP De Tijd. Wat betreft die passage over Marcel de Graaff, ik denk dat dit genoeg zegt over hoe de bruine drap, die normaal slechts door de riolen stroomt, via de PVV een weg naarboven heeft gevonden. Dat vind ik nog het meest zorgwekkend. Hoe vervelend voor Femke Halsema en die anderen die door Pennings zijn bedreigd (ik wens ze het allerbeste voor een goede afwikkeling), zelf vind ik het nog het meest griezelige dat dit soort geluiden weerklank vindt in de politiek (bij de PVV althans) en wat we hiervoor hebben gezien, ook bij een schare fellowtravellers, die zich uit pure dweepzucht aan dit open riool laven. Zie alle modieuze interessantdoenerij over Anders Breivik door Theodor Holman en Annelies van der Veer. Of de pleidooien voor het schenden van de mensenrechten van Hans Jansen. Ook dat is volkomen van de pot gerukt, om het maar een keer diplomatiek te zeggen.
Laat ik het iets lichtvoetiger afsluiten (om het weer tot normale proporties terug te brengen) met nog een pareltje van Martien Pennings. Ik denk dat je hem daarmee wel kunt afdoen. Deze komt van de blog van Stan van Houcke (http://stanvanhoucke.blogspot.com/search?q=martien+pennings ):
‘Even ter informatie voor mensen die serieus ingaan op de beweringen van Pennings. De stijl van Martien Pennings is onbehouwen en leidt niet tot een dialoog. Dit schrijft hij op internet aan een dame:
‘Grote Filosofen Met Piemel zouden hier jaloers op kunnen worden. Goddomme, Nahed, meid, dit is wel castrerend hoor! Al moet ik aan de andere kant zeggen: ik kan hier ook best een stijve van krijgen. Niks verkrachtends bedoeld, overigens. Ik ben geen Arabier of Zuid-Afrikaanse neger! Nou ja, ik ben dus heel ambivalent: tussen een assertieve erectie (geen zwarte, zo groot is-i niet) en geïntimideerd verschrompelen in, dus. Mooi hoor. Je bent een vrouw voor een goed gesprek, Nahed. En dan heel langzaam aftasten . . . . God, wat zit ik literair mijn best te doen! Zou ik dan tóch homo zijn? Temeer daar jouw kalender aan mijn keukenmuur hangt. “Mijn keukenmuur”, dat schreef ik echt totaal gedachtenloos op . . . Geloof je me? Dag schatje. Martien Pennings.’ http://hoeiboei.web-log.nl/hoeiboei/2007/06/vorige_maand_an.html
Tenslotte heb ik misschien een aardige suggestie. Als Hans Jansen het zo belangrijk vindt dat ‘terrorisme-verdachten’ of ‘mogelijke terroristen’ moeten worden afgeschilderd als ‘loosers, die seksueel niet aan hun trekken komen’, denk ik dat ik wel de ideale kandidaat heb die dat klusje kan gaan klaren en die zeker bereid is om dat op zijn blog hard van de daken te schreeuwen: zijn wapenbroeder Martien Pennings. En laat hem daarbij dan ook maar weer een exposé houden over zijn ‘diepe verlangen naar sproeikogelende moord’ dat bij hem ‘zich vaak in maag, borst en strot nestelt’. Maar dan wel met dat clownsmasker op, waarachter zijn ‘reptielenbrein’ schuilgaat (gevoel voor horror heeft hij zonder meer). ‘Ik kan hier ook best een stijve van krijgen. Niks verkrachtends bedoeld, overigens. Ik ben geen Arabier of Zuid-Afrikaanse neger!’ En neem zeker kennis van ‘Prostaatpatiënt’, dan is het plaatje compleet. Zo’n bizarre samenklontering van griezeligheid en viezigheid had ik zelf nooit kunnen bedenken….
‘Om de vingers bij af te likken’
Van dit uitgebreide uitstapje naar de denkbeelden van Hans Jansen, met een zijweggetje langs Fjordman en een kleine toegift van strijdmakker en viezeman Martien Pennings (hoewel de alleenstaande vandaal ook op hem van toepassing is, want sinds hij Femke Halsema en Claudia de Breij is gaan bedreigen is zijn vriendenkring wel iets geslonken, zie hier), terug naar de ‘mainstream’. De grootste windvanen zijn vooral te vinden in de politiek. En zeker in het huidige kabinet, met Mark Rutte op eenzame hoogte (dat zeg ik niet omdat hij de premier is). Rutte is tegenwoordig de Moeder aller opportunisten. Wat ik daarmee bedoel is dat hij, omwille van regeringsmacht, de politieke manifestatie van bovenstaand beschreven vuiligheid- de PVV, gelegitimeerd heeft tot een serieuze partner om het land te regeren. Weliswaar in een gedoogconstructie, maar de PVV heeft aanzienlijke invloed op het regeringsbeleid.
Aan een kant kun je zeggen dat de PVV democratisch gekozen is en dat het dan democratisch volkomen gerechtvaardigd is dat zo’n grote winnaar van de verkiezingen de gelegenheid moet krijgen om mee te regeren. Wat mij hier echter niet aan beviel was dat, vooral de VVD, maar ook sommigen uit het CDA- al was het tegengeluid daar veel sterker, vrijwel alle alternatieven van de hand wees en met een nauwelijks verholen gretigheid bereid was om met deze extreemrechtse partij in zee te gaan. En daarvoor bereid was om een aantal essentiële principes van het liberalisme opzij te zetten.
Een van de meest schunnige dingen vind ik dat onze premier weigert afstand te nemen van het ‘Polenmeldpunt’ van de PVV. Terwijl hij wel weer verontwaardigd is over een boek van een partijgenoot Sybe Schaap, Het rancuneuze gif; de opmars van het onbehagen (zie hier de beschrijving van wikipedia en hier een interview met Schaap in Trouw). Schaap, voorheen docent filosofie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en nu lid van de VVD fractie in de Eerste Kamer schijnt de PVV met het fascisme uit de jaren dertig te vergelijken. Zijn boek moet ik nog lezen (het is sinds publicatie weer uitverkocht en inmiddels voor de derde keer weer in herdruk, een grote hit is het dus kennelijk wel). Wel ferm dat Rutte zo stelling neemt tegen een partijgenoot. Maar waarom doet hij dat niet tegen de PVV als die weer over de schreef gaan? Het Europees Parlement en de ambassadeurs van de betreffende Oost Europese landen doen er kennelijk niet toe. Ook partijgenoten, zoals Ed Nijpels, hebben hier hun ernstige bezwaren tegen geuit (zie hier). Wordt onze minister president zo door Wilders in de tang gehouden? Als het allemaal niet zo banaal zou zijn, zijn we hier bijna getuige van een Faustiaans drama. Omwille van de macht verkoopt Mark Rutte zijn ziel aan de spreekwoordelijke duivel. Vanuit echt liberale optiek zou het PVV gedachtegoed zo’n beetje het slechtste van het slechtste moeten zijn, alleen niet voor de quasi -liberalen van de VVD, de echte liberalen in die partij overigens uitgezonderd. Onder de laatste categorie zou ik ook oud-kamervoorzitter Frans Weisglas willen rekenen. Lees hier zijn recente commentaar op deze regering, zeer de moeite waard.
Maar nu heeft zelfs Hero Brinkman afstand genomen van de PVV kliklijn. Wanneer gaat de voorman van de grootste ‘liberale’ partij van Nederland zich achter de oren krabben? Likt Rutte nog steeds zijn vingers af bij dit regeerakkoord, nu zelfs ‘rechts’ daar inmiddels verdeeld over is? Voor het CDA geldt wat mij betreft hetzelfde. Maxime Verhagen en Henk Bleeker, met zijn genante briefje aan Mauro, allemaal tenenkrommend, maar binnen het CDA is de oppositie tegen deze regering vanaf het begin sterker geweest. In het recente beginselprogramma, opgesteld door de nieuwe voorzitter Ruth Peetoom, lijkt die partij ook een andere koers te willen gaan varen. Alleen wees dan ook consequent en laat dit project vallen.
Maar wat doet Rutte? Die gaat steun zoeken bij de meest onliberale partij van Nederland, de SGP. Het viel me nog mee dat er camera’s bij mochten zijn. Ik kan me herinneren dat in de jaren tachtig de SGP niet op televisie wilde verschijnen, omdat deze zich schuldig zou maken aan ‘zedenbederf en gezagsondermijning’. Zo liet de toenmalige fractievoorzitter Henk van Rossum het toen in een telefonisch interview aan Den Haag Vandaag tijdens een verkiezingsavond weten (aan de telefoon op televisie kon nog net wel, wat ik als kind toen zo grappig vond, dat ik het om die reden heb onthouden). Dit schoot me weer te binnen toen ik Mark Rutte populair zag doen met Rutger Castricum, het verwende huili huili kind van Powned. Dat zullen de mannenbroeders van de SGP vast wel kunnen waarderen.
Wat had de liberale Rutte daar aan die SGPers te melden? Modieus gezwets over de Joods/Christelijke/humanistische traditie die het liberalisme gemeen zou hebben met het streng gereformeerde gedachtegoed van de SGP. Hoe inhoudsloos dat containerbegrip is geworden hebben wij al gezien bij Martien Pennings. En is het niet zo dat het liberalisme zich juist heeft moeten ontworstelen aan het soort Christelijke dwingelandij waar de SGP voor staat?
Zelfs in Iran hebben vrouwen kiesrecht en zitting in het parlement. Dat Iran, ondanks dat het een nominaal parlement heeft, toch een religieuze dictatuur is, is weer een andere kwestie. Maar verder stond Rutte daar opportunistisch uit zijn nek te kletsen. De Joods Christelijke Humanistische Traditie en de Verlichting, alles om de islam erbuiten te houden, uitgedragen door Henk en Ingrid, Martien Pennings en nu ook de SGP. Rutger Castricum ongetwijfeld ook. Andreas Kinneging is natuurlijk een twijfelgeval, want die heeft de bij onze minister president zo populaire Rutger spreekwoordelijk op zijn bek geslagen (althans ‘geaaid’, dan wel zijn keel dichtgeknepen). Maar iedereen die ook maar een beetje van Kinnegings ideeën heeft kennisgenomen, weet dat deze rechtsfilosoof en vurig pleitbezorger van het conservatisme, zeer tegen de Verlichting gekant is. Dan hoort ie vast bij de politiek correcte linkse kerk, zullen Henk en Ingrid nu wel denken.
Op dit moment staat de gedoogcoalitie onder druk en wankelt het kabinet. Toen na verkiezingen de VVD de grootste partij was geworden, was het toen niet handiger geweest om te gaan onderhandelen met de PvdA over een midden of een Paars+ coalitie? In plaats van deze constructie waar ‘rechts zijn vingers bij zou aflikken’? Als dit kabinet valt is het misschien ook voor Rutte voorbij. En om bekend te staan als de leider van het mislukte meest rechtse kabinet uit de Nederlandse geschiedenis? Ik weet niet of je daar gelukkig van wordt. Aan de andere kant heeft de ogenschijnlijk zo rechtlijnige Balkenende het lang volgehouden met een reeks, overigens vroegtijdig gevallen kabinetten. Wellicht redt de veel flexibeler Rutte het ook nog wel een tijdje. Maar dit kabinet? Ik zou er niet trots op zijn.
Misschien moeten we Ratelband maar weer terughalen. Want dit is allemaal zo ongeloofwaardig dat wellicht NLP het enige is wat ons op de been kan houden. Het schijnt dat onze premier daar best welwillend tegenover staat. Met die onthulling kwam onlangs KRO’s Profiel naar buiten (zie hier de uitzending). NLP! Van je moet er gewoon in geloven. Als je het echt wil kan je alles! …. Tsjakka
Alleen is Ratelband net gearresteerd voor het plaatsen van een brandbom. Een ironische samenloop van omstandigheden, voor wie er de onverwachte symboliek van inziet.
Afgelopen week schreef Afshin Ellian een nogal negatief stuk over de verkiezing van Obama (http://www.elsevier.nl/web/10210272/Afshin-Ellian/Barack-Obama-is-vooral-een-reclameproduct.htm). Ellian staat vooral bekend als een vurige criticaster van bepaalde uitingsvormen van de islam. Itt Wilders en Verdonk ben ik zelf altijd erg vriendelijk geweest voor Ellian (en ook voor Ayaan Hirsi Ali). Reden is dat ik ze ergens wel begrijp en toch een bepaald ontzag heb voor hun ervaringen die mij enigszins nederig hebben gestemd in het vellen van een al te streng oordeel. Zij hebben een levensgeschiedenis die er niet om liegt. Door omstandigheden ken ik zelf veel mensen die te maken hebben gehad met brute repressieve regimes uit het Midden- Oosten of de islamitische wereld, al volgen weinigen van mijn contacten de lijn van het radicale verlichtingsfundamentalisten van beide publieke intellectuelen. Maar ik heb alle begrip voor iemand die na een ‘behandeling’ in de beruchte Iraanse Evin gevangenis een diepe afkeer heeft gekregen voor bepaalde uitingen van de islam (al heeft Ellian zelf een andere geschiedenis, maar nogmaals, mijn oordeel is mild). Overigens ken ik genoeg Iraniërs, ook die een verschrikkelijke geschiedenis hebben meegemaakt, die vinden dat Ellian soms wel erg op hol slaat.
Maar goed, politiek en Midden Oosten betekent automatisch polarisatie. Dat heeft alles te maken met de turbulente geschiedenis van dat deel van de wereld van sinds de val van het Osmaanse Rijk aan het eind van de Eerste Wereldoorlog tot het heden. Een voortdurende aanjager is het Israëlische Palestijnse conflict, maar ook de westerse steun aan diverse foute regimes gedurende de twintigste eeuw. Zeer complex allemaal.
Van Iraakse vrienden van mij heb ik weleens gezien hoe heftig de reacties soms waren als niet-Iraakse Arabieren (vooral Palestijnen, maar soms ook Marokkanen) Saddam Hussayn eigenlijk wel een mooie provocateur van het westen vonden. Net alsof het leven onder die despoot zo prettig was. Bovendien ook dom, want was Saddam niet ooit een prettige verdedigingswal tegen de islamitische republiek Iran? En vooral, nog wat langer geleden en dat weet bijna niemand meer, was de seculiere maar radicaal rechtse Ba’thpartij niet een aantrekkelijk alternatief voor het dreigende rode gevaar in Irak gedurende de koude oorlog? Irak kende een grote communistische partij en men vreesde in de westerse wereld eerder een linkse overname dan een rechtse. Dus het steunen van een ultra-rechtse, gedeeltelijk op het fascisme van Mussolini leunende, nationalistische partij was niet eens zo onaantrekkelijk om de invloed van de Sovjet Unie in het olierijke Midden Oosten tegen te gaan. Ook deze geschiedenis is wel heel vakkundig weggemoffeld. Een ‘overblijfsel’ van deze vergeten geschiedenis is dat er veel vroegere Iraakse communisten nu in Nederlandse ballingschap wonen. Ik ken er velen.
Maar dat de nuance soms ver te zoeken is in standpunten van mensen die het Midden Oosten hebben moeten ontvluchten begrijp ik wel. Alleen soms slaat het door.
Een duidelijk geval van doorslaan vond ik Ellians tirades tegen Barack Obama. Ellian weet er in een Elsevier column er zelfs een punt van te maken dat Obama’s tweede naam Hussain is. Natuurlijk heel geestig om te verwijzen naar een belachelijke toespraak die Saddam ooit heeft gehouden waarin hij aankondigde ooit het Witte Huis plat te zullen lopen (en nu krijgt Saddam postuum gelijk, lachen, gieren, brullen) maar het gehak op het feit dat Obama weleens moslim-roots zou kunnen hebben is wel een beetje pijnlijk. Osama Obama, dat soort onzin. Die heeft meneer Ellian zelf toch ook? Of moet ik nu heel erg op mijn tenen lopen om Ellians gevoelens niet te kwetsen. Heb er recent, maar voordat ik deze column van Ellian las, nog grappen over gemaakt met een Iraniër, ook een vluchteling uit de islamitische republiek. Die vond het alleen maar prachtig. We hebben trouwens hard gelachen om de felicitaties van Ahmeddine Najad, of is dat ook voor Ellian een bewijs dat Obama stiekeme banden onderhoudt met moslimfundamentalisten? Maar goed, die Iraanse vriend van mij was er gelukkig mee. Het kan dus toch, iemand met zo’n hybride achtergrond lukt het om president van Amerika te worden. Als Ellian daar nu eens blij mee zou zijn? Hij zou er meteen een prachtig argument bij hebben van hoe mooi, tolerant, etc. het vrije westen is in tegenstelling tot dat despotische, achterlijke, etc. Midden Oosten. Aanleiding genoeg voor een standaard Ellian riedel. Maar nee, Ellian houdt meer van de neocons. Goed is goed en kwaad is kwaad. Rechtlijnigheid, daar gaat het om. Dat ook Bush tot op zekere hoogte een religieus fundamentalist is, lijkt in Ellians geval bijna een pré. Maar wellicht was Ellian gelukkiger geweest met Sarah Palin.
Het toppunt vind ik wel dat Ellian Obama verwijt een scriptie (?!) te hebben geschreven bij de ‘Palestijnse radicaal’ Edward Said (een beroemde hoogleraar literatuurwetenschappen van Palestijnse afkomst aan de Columbia University, inmiddels overleden). Goed, in sommige kringen is Edward Said wat omstreden, niet in de laatste plaats bij de neoconservatieve hardliners. Maar Said was geen fundamentalist, juist een zeer strikte secularist van NB Christelijke Palestijnse afkomst. Wel was hij zeer kritisch naar Israël en het Amerikaanse Midden Oosten beleid. Ik heb in mijn eerdere bijdragen op mijn blog uitvoerig aandacht besteed aan Saids gedachtegoed en werken, sla die er ter achtergrond informatie maar op na.
Maar nu het vreemde, Obama is jurist en afgestudeerd aan Harvard. Edward Said was literatuurwetenschapper, verbonden aan de Columbia University. Heeft dus weinig met elkaar te maken. Het zou best kunnen zijn dat Obama een keer een keuzevak bij hem heeft gevolgd, maar op internet is daar niets van terug te vinden. Dat is vreemd, want als dit zo zou zijn zou Ellian vast niet de enige zijn die hier van gewag heeft gemaakt. Een zoektocht op internet levert één resultaat op. Op een schreeuwerige weblog ‘The Neocon’ staat een foto van Obama zittend naast Edward Said, geanimeerd converserend bij een diner van de Arab Community in Chicago in 1998, waar Edward Said blijkbaar ‘guest of honour’ was (http://neoconexpress.blogspot.com/2008/03/obama-edward-said-quick-question.html). Wat verschrikkelijk. Obama is dus toch een moslim die met ‘extremistische islamieten’ omgaat. De schreeuwerige tekst liegt er niet om.
Ik vrees dat Ellian toch één nare gewoonte uit het Midden Oosten niet heeft afgeleerd, hoe opzichtig hij ook met zijn westerse ‘reborn’ identiteit pronkt. Dat is zijn gevoeligheid voor paranoïde propaganda. Daarvan is in de dictatoriaal bestuurde landen in het Midden Oosten namelijk genoeg te vinden.
En dan Ellians opmerking dat de Amerikaanse media nogal links zijn. Welke media? The Nation is een links blad, maar wordt door een hele kleine minderheid gelezen. CNN? Lijkt me toch meer rechts van het midden voor Europese maatstaven. En Fox is natuurlijk extreem links.
Ik vind het geen onprettige gedachte als Obama inderdaad een keer zijn licht heeft opgestoken bij Edward Said. Wat je ook van zijn standpunten mag vinden, het was wel een van de meest markante denkers over de postkoloniale machtsverhoudingen. Voor een toekomstige president van de Verenigde Staten lijkt mij dat alleen maar gunstig. Als een president van de Verenigde Staten kritisch kan reflecteren op de westerse dominantie ten opzichte van de derde wereld. Beter kan toch niet? Wat moet dat een verademing zijn na het platvloerse wij/zij denken van George W Bush. En hopelijk valt het dan toch wel mee met Obama’s eenzijdigheid naar Israël en kan hij als Amerikaanse president een werkelijke rol van betekenis spelen als bemiddelaar voor vrede in het Midden Oosten.
Maar nee Ellian houdt meer van schreeuwerige clash of civilizations fundamentalisten. Zwart wit denken tot alles in een rokende puinhoop is veranderd. Het zijn nu juist dat soort fundamentalisten die het Midden Oosten kapotmaken, van kortzichtige Amerikaanse bezetters van Irak, krankzinnige kolonisten op de Westbank, despotische Arabische dictators en koningen t/m fanatici als Ahmeddine Najad. De ‘normale’ bewoners van dat deel van de wereld hebben daar sterk onder te lijden, iets waar Edward Said wel oog voor had. Hopelijk de nieuwe president van de Verenigde Staten nu ook.
En Ellian heeft zich in dit geval vergelijkbaar opgesteld als een dame die op een moment in de campagne McCain in grote verlegenheid bracht met de woorden: ‘He ’s an Arab’, Waarop MacCain haar terecht wees met de onhandige formulering: ‘No Mam, he is a decent citizen’(http://www.youtube.com/watch?v=0YIq5Q15L1o).
Er zijn veel Arabische Amerikanen, ook die er al generaties wonen. Allemaal good citizens. Edward Said was een van hen, maar voor Ellian blijkbaar een moslim extremist, terwijl Said nog Christen was ook. Misschien moet Ellian ook terecht gewezen worden door McCain.
Verder zal ik van Obama geen heilige maken. We moeten afwachten hoe zijn beleid zal zijn, maar het lijkt me een verademing na Bush. We zullen wel zien.
Floris Schreve
De gewraakte foto van Obama met Edward Said, tijdens een diner van de Arab American Community in Chicago in 1998.
Een half jaar geleden schreef ik op mijn weblog het ietwat sneerderige en daarmee ‘typisch nichterige’ stukje ‘Warm badje met homo-moeder Rita’. Ik liet toen al merken dat ik de omarming van het platte Archie Bunker electoraat, opgezweept door foute politici, hoogst onaangenaam vond. Gelukkig bleek ik niet de enige te zijn. Kort geleden publiceerde Gerrit Komrij een mij uit het hart gegrepen essay ‘Waarom is Nederland zo dol op homo’s?’ (de Groene Amsterdammer, 26-09-2008). Vooral de passage over Rita Verdonk klonk mij als muziek in de oren. Komrij: ‘Omdat haar naam nu weldra vergeten zal zijn, ondanks haar robuuste aanwezigheid de laatste jaren en ondanks de amechtige kalverliefde waarmee de journalisten haar op een voetstuk plaatsten, wil ik even vastleggen wie Rita Verdonk is. Rita Verdonk is een in haar motoriek ietwat boerse vrouw met beperkte verstandelijke vermogens, afkomstig uit het gevangeniswezen waar men, boef of cipier, alles weet van onderdrukte seksuele verlangens’. Hoera, dacht ik, eindelijk iemand die dit ook vindt en dit veel mooier onder woorden kan brengen dan ik het ooit zou kunnen. Ik ben een groot liefhebber van Komrij, zolang hij maar geen dichter des vaderlands is of een ongelukkig gedicht schrijft over de ‘zittende politicus’, die het ‘echte monster niet ziet’ (rond de moord op Pim Fortuyn). Dat vond ik helaas een misser en ik was even bang dat hij zijn kunstenaarschap had verloren aan het platte volksgevoel en het gebrul van de meute. Maar gelukkig had Komrij daar ook snel ‘tabak van’, zoals hij middels een afscheidsgedicht liet weten.
Komrij als vrij kunstenaar heb ik echter zeer hoog zitten. Zijn roman ‘Verwoest Arcadië’ vind ik een van de hoogtepunten van de Nederlandse literatuur wanneer het homoseksualiteit betreft, net als alle boeken van de nog steeds geheel ten onrechte vrij onbekende schrijver Willem Melchior. Qua wat oudere Nederlandse literatuur de suggestieve juweeltjes van Louis Couperus tot het gewaagde directe van Jacob Israël de Haan. Moedig dat zij aan het begin van de twintigste eeuw deze verhalen durfden en zelfs konden schrijven rond dit thema, los van de grote literaire kwaliteit. Ook erg mooi is de serie ‘Geheim dagboek’ van Hans Warren. Ik ben zelf niet zo’n grote liefhebber van Reve, maar dat wil dat wel nederig aan mijn eigen beperktheid wijten. Misschien zie ik op dat gebied nog een keer het licht.
Maar goed, homo’s dus. Er is de laatste tijd rond mijn soort mensen veel te doen geweest dus wellicht moet ik zelf maar eens duidelijk maken hoe ik tegen mijn eigen soort aankijk en vooral, wat ik vind van hoe allerlei hetero’s er tegen aan kijken, van goedbedoeld tot kwaadwillig.
Aan een kant gaat het goed met de homo’s. Homo’s zijn populair, zijn lief, grappig en ze zouden zo je ideale schoonzoon zijn. De soppende huisvrouw heeft de homo ontdekt, wat dat betreft geheel eens met Komrij. Je zou haar bijna het liefst een darkroom in een van de donkerste holen van de Warmoestraat in willen sturen maar wat als ze dat ook enig vindt? Koot en Bie waren al profetisch met hun Frank en Carla van Putten, in hun scène ‘niet wijzen, moeder’ (hier terug te zien http://www.youtube.com/watch?v=-xfTlBSqCQY ). Briljante sketch, maar dit lijkt zo’n beetje de prijs te worden die je moet betalen bij de algehele emancipatie. Alhoewel, homo’s zijn vooral leuk als ze weliswaar middelmatig zijn, maar toch net een beetje voldoen aan het clichébeeld dat veel hetero’s (en veel homo’s zelf overigens) van deze soort hebben. Dat is namelijk de januskop van de zo geliefde homo. De hetero’s moeten er wel hun eigen stereotype denkbeelden in bevestigd zien, anders is het niet meer leuk. Nederland houdt niet zozeer van homo’s, Nederland houdt van een cliché van homo’s. En laat dit nu net de valkuil zijn. In Komrij’s woorden: ‘Er loopt een directe lijn van de Canal Parade naar de Paralympics!’
Elders op mijn blog is het verschijnsel exotisme in verschillende bijdragen vaak langsgekomen. Exotisme wil zeggen dat het beeld van de ander belangrijker is dan de ander zelf. Het beeld kan naar hartenlust worden ingezet voor de eigen doeleinden. Arabieren zijn enerzijds wellustig en anderzijds gevaarlijk (handig als je een vijand nodig hebt, zie hier). Indianen zijn oud en wijs en hun ras representeert de ‘avondschemering der mensheid’ (handig in dit geval voor Rudolf Steiner en de antroposofie, als je een theorie nodig hebt waarin het Arische ras het summum en de bloei van de schepping zou moeten zijn, zie hier, sommige hedendaagse indianen zelf over deze stereotypen, zie hier). Rita Verdonk houdt ook van homo’s en host graag met ze mee (om de moslims te schoppen, we hebben het al eerder gezien). Allemaal vormen van exotisme. Zelfbevestigdend exotisme bestaat ook. Het is hier allemaal langsgekomen. ‘Zelfbevestigend oriëntalisme’, Ba’thisme (Saddams variant van Arabisch nationalisme) en négitude (Senghors oproep aan alle zwarten om je vooral heel erg je op je Afrikaanse ‘roots’ te richten). De ander is hoe dan ook anders, soms in positieve zin, soms in negatieve zin, uitsluitend omdat we dan zelf zo zeker weten hoe wij zijn. Zie ook alle overbodige debatten over Nederlandse identiteit, ook al zo’n stompzinnige trend (geheel eens met Prinses Maxima overigens). Een positieve bijkomstigheid is dat er opeens veel aan geschiedenis wordt gedaan. Hopelijk is dat een kans om juist uit te leggen dat zo’n eigen identiteit helemaal niet bestaat en dat wij/zij denken volkomen zinloos is. Zouden we van de geschiedenis kunnen leren, als je dit soort lessen uit de geschiedenis kunt leren. Ook dat is twijfelachtig.
Maar hoe dan ook, heel onlangs bleek dat de homo’s zo actueel zijn dat ook het NCRV discussie programma ‘Rondom tien’ er een aflevering aan wijdde (hier terug te zien http://player.omroep.nl/?serid=182). Aanleiding was het stuk van Komrij. Daar bleek het volgende: sommige ‘homo’s’ hebben zelf genoeg van die lading stereotypen die door die ‘domme hetero’s’ zo hartstochtelijk worden gekoesterd, ook als dat zogenaamde positieve stoplappen zijn. Dit waren hele gewone homo’s, maar ze hadden hetzelfde als Komrij. Ik kan mij hier geheel in vinden. Stemde me weer positief.
Maar dan die anderen in dat programma. Er waren namelijk ook boze homo’s. Zij waren minder gecharmeerd van Komrij’s speldenprikjes. Maar zien jullie het dan niet? Hoe jullie gereduceerd worden tot een stereotype, een gebruiksartikel voor foute populisten. Soms handig om in te zetten, maar soms ook niet. En dat Geer en Goor zich daarvoor laten lenen is hun probleem. Geef mij dan maar Komrij’s hautaine vertoog. En laat de cliché-nichten maar aan de hetero’s, al zie ik het soms met lede ogen aan.
Wat mijn probleem is met ‘homo-exotisme’ is dat het altijd een agenda dient die niet de jouwe is (zeg ik als homo). Het is altijd iets interessants om voor buitenstaanders (hetero’s in dit geval) mee aan de haal te gaan. Dat kan soms bloedlink zijn. Hetero’s kunnen op die manier gaan uitmaken wat typisch homo is en wat niet. Er is zo sprake van een discours-vorming buiten jouw invloed om. Over jou en niet met jou. Uiteindelijk is het ook de hetero die de marges bepaald waarbinnen je wel of geen homo mag zijn (wat zag Michel Foucault dit soort zaken toch goed, zie hier een nog altijd huiveringwekkend goede en beroemde tweegesprek met Noam Chomsky http://www.youtube.com/watch?v=WveI_vgmPz8, een van de mooiste hoogtepunt van het ‘postmodernisme’ ). Discoursvorming hangt uiteindelijk samen met machtsuitoefening, wat dat betreft nog altijd eens met Foucault, al is deze denker tegenwoordig weer een beetje ‘uit’. Foucault was trouwens ook homo, maar dat heeft er voor mij niets mee te maken. Hooguit zou je dan sneller bewust kunnen zijn van dit soort processen van macht, van insluiting en uitsluiting, maar ik denk dat je dat ook heel goed kan als je tot een andere vreemde minderheid behoort. Ik zou ook kunnen verwijzen naar mijn eerdere artikel over de kunstenaar Jimmie Durham (zie Moderne kunst van Indiaans Noord Amerika), of wat verschillende kunstenaars uit de Arabische wereld hierover te vertellen hebben. Heb juist voor dat thema altijd een grote fascinatie gehad. Ga dat hier overigens niet psychologisch proberen te verklaren door aan oninteressante introspectie te doen, dat laat ik liever aan anderen. Ik heb trouwens een grondige hekel aan vrijblijvend amateur psycholoog spelen, naar mezelf en naar anderen.
Maar goed, om toch iets over mezelf te zeggen, hoe beleef ik mijn eigen homoseksualiteit? Aan een kant zou je mij bijna een ‘assimilant van de heterocultuur’ kunnen noemen, zoals dat in de jaren van radikale aksie heette (in die dagen diende je soms zo militant mogelijk je identiteit uit te dragen, net alsof je als mens een geworden was met je identiteitssjabloon). Zo beleef ik het dus duidelijk niet. Wat wel leuk is aan het postmodern homo zijn is dat je kan shoppen uit verschillende subculturen. Een soort prettige vorm van schizofrenie dus. Nu heb ik ook geen vaste relatie en ben ik nog relatief jong, dus heb daar volop gelegenheid toe. Het is dus veel vrijheid blijheid en veel mag, maar niets hoeft. Rare verkleedpartijtjes voor diverse gelegenheden, die weer heel erg komisch zijn als je er ook weer met gepaste afstand naar kan kijken. Dan kun je er ook vaak erg om lachen. Dat zo’n beetje. Zolang je maar niet door een kleine nalatigheid je eigen leven en dat van anderen in gevaar brengt. Die verantwoordelijk heb je namelijk wel en in dat opzicht ben ik erg rechtlijnig. Voor zo’n Groninger affaire dus geen greintje begrip. Voor ander onveilig gedrag ook niet. Dat is eigenlijk alles.
Wat dat ‘identiteits-shoppen’ betreft het is altijd weer grappig om te zien hoe er in diverse kringen aan groepsvorming wordt gedaan. Er is geen wereld zo trendgevoelig als de homowereld (ik kan beter zeggen ‘homowerelden’ want deze is verdeeld in allerlei verschillende soorten scenes). Trends komen en gaan daar bijna sneller dan in de ‘normale’ en ‘hetero’ boze buitenwereld. Of het nu om de leerscene gaat of om de meer trendy jongenscultuur van de Reguliersdwars. Er is vaak niets leukers dan met mede homoseksuelen badinerend te ouwehoeren over hoe lomp, onelegant en smakeloos die domme heterowereld is, die er vaak niets van heeft begrepen. Heel erg navelstaarderig is dat ook, zo niet bijna dorps. En ja, iedere kudde heeft een vijand van buiten nodig, dat is wel weer het jammere maar ook het onvermijdelijke er aan. Maar soms wel erg grappig, zolang je er niet in verzuipt.
Wat voor mij ‘typisch’ homo is, is iets wat ik zelf uitmaak. Dat hoeft mij niet te worden uitgelegd door opportunistische buitenstaanders, die menen in hun zelfverklaarde tolerantie en ruimhartigheid de grenzen te mogen bepalen. Het betreft ook mijn persoonlijke keuzes en zolang ik daar niemand mee benadeel gaat het ook niemand iets aan. Wel kan ik me erg storen aan sjabloondenken en kuddegedrag. ‘Dat jij niet op Pim stemt, jij als homo zou toch beter moeten weten’ heb ik een keer te horen gekregen van iemand, die net als ik lid was geweest van het Leidse corps Minerva. Hij had net ontdekt en bedacht dat homo’s ook leuke mensen zijn, zolang ze maar wel een beetje anders blijven. Dankzij Pim zijn homo’s op een gevaarlijke manier ‘in’ geworden. Dat is al iets om waakzaam voor te zijn. Want wat als je niet aan het beeld voldoet wat zo dodelijk wordt omhelsd? Wellicht is een nog sterkere afwijzing en uitsluiting het gevolg. Oppassen dus. De uitzending van ‘Rondom tien’ laat zien dat er nog altijd redenen zijn om oplettend te zijn. Voor je het weet word je in het hokje van de ‘Pride homo’s’ geduwd. Het volk vindt dat nu even fantastisch maar wee je gebeente als de stemming omslaat. Komrij heeft dus gelijk, al is het maar hoe hij instemmend wordt aangehaald op Geen Stijl: ‘Albert Verlinde, Geer & Goor en alle andere zogenaamd hilarische fladdernichten bukken jullie even? ‘s-Lands homoseksueelste mooischrijver Gerrit Komrij vraagt uw aandacht voor zijn gebalde vuist tot vér achter het schaambot’ (http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2008/09/komrij_poept_op_homos.html). Het is een bijna selffulfilling prophecy. Alleen het slot van dat stuk al: ‘Zo. En nu weer buttsecksen allemaal’ (met die spelling, laat staan dat die idioten weten waar ze het over hebben). Komrij waarschuwt ons juist voor dit geluid, alleen hebben die idioten van Geen Stijl dat niet eens door. Wel beangstigend, en hoe dom de meeste stukjes van geenstijl.nl ook zijn, zij komen meestal wel uit de diepste riolen van de samenleving en laten helaas wel zien hoe even later het ‘Gesundes Volksempfinden’ eruit ziet wanneer het bovengronds komt. Dat hebben we al in het geval van de moslims gezien.
Om geheel instemmend met Gerrit Komrij af te sluiten: ‘Macht blijft macht. Ik kan, als homoseksueel uit een verloren tijd, nog signalen lezen. En al die signalen geven te kennen dat er iets zwaait voor de homoseksuelen als ze niet langer aan de eis van knuffelbaarheid voldoen’. Wie kan zich nog Rotterdam Culturele hoofdstad 2001 herinneren? Het voorbeeld van multiculturele tolerantie, waar buurstad Antwerpen met zijn Dewinter een voorbeeld aan zou moeten nemen? Hoe ‘knuffelig’ er toen over Marokkanen werd gepraat? 11 september kwam en binnen een jaar was het de stad van de leefbaren en Pim Fortuyn.
De woorden op nationale onderbuik Geen Stijl geven genoeg te denken. Ga toch ‘buttsecksen’. Blijkbaar zowel een randdebiel achter het toetsenbord als tussen de lakens. En bemoei je verder niet met zaken waar je geen verstand van hebt.
Niet fascistoïde, wel zeldzaam ordinair, in de beste traditie van het populisme. De speech van Rita Verdonk (http://pauwenwitteman.vara.nl/artikelen.php?id=29) deed mij sterk denken aan de volksmennerij van William Randolph Hearst, krantenmagnaat, multimiljonair en grondlegger van de ‘Populist Party’, waar de term populisme vandaan komt. Een soort Rupert Murdoch maar in zijn tijd nog veel gevaarlijker. Wie vergeten is wat het oorspronkelijke populisme ook alweer inhield kan ik de grootse filmklassieker Citizen Kane aanraden, het meesterwerk van Orson Welles uit 1941, tegenwoordig overal op dvd te krijgen. Overigens is over het tot stand komen van deze film weer een prachtige documentaire gemaakt, ‘The battle over Citizen Kane’, uit 1997, waarin het verhaal verteld wordt hoe Welles en Hearst elkaar in de haren vlogen. Is bijna nog fascinerender dan de film zelf. Aanrader voor iedereen die wil weten wat het populisme (een term die vaak te pas en te onpas wordt gebezigd) oorspronkelijk was, als politieke beweging in Amerika, begin 20e eeuw.
Verder heeft mevrouw Verdonk afgelopen maand in een interview met Winq (een kwebbelglossy voor ‘mijn soort andersgeaarde medemensen’) verklaard dat zij zich een soort ‘moeder voelt voor alle homo’s’. Ook zegt ze dat ze graag uitgaat in de Reguliersdwarsstraat en dat ze zich onder mijn soort mensen voelt als in een warm badje. Tsja, interessant. Het is dat ik niet meer zo heel vaak in de Regulier kom, maar ik heb haar daar nog nooit mogen ontmoeten. Zou ook niet weten wat ik haar zou moeten zeggen mocht ik haar tegen het lijf lopen. Zou haar hooguit vragen waarom de islamitische Republiek Iran onder het bewind van Mahmood Ahmadi-Najad tegenwoordig zo homovriendelijk is dat Iraanse mijnsoortmensen rustig kunnen worden uitgezet met een enkeltje Evin gevangenis te Teheran (de Iraanse equivalent van Saddams Abu Ghraib ). Wist niet dat ex-gevangenisdirecteur Verdonk zo’n vertrouwen had in het beulskapdragende personeel van de Evin, of is dat nu juist de vorm van islam die zij wel toejuicht? Goed zo Rita, echt een fijne moeder voor alle homo’s. Maar goed, als ik de scene bezoek is dat meestal om andere redenen en als ik iemand in een warm badje wil uitnodigen is het toch zeker niet mevrouw Verdonk. Het idee al, ‘samen met Rita in bad…’.
Wat ik echt niet begrijp is waarom Rita zich ‘in een warm badje voelt’ in een omgeving van willekeurige mannen die slechts met elkaar gemeen hebben dat ze op andere mannen vallen en daar vooral samenzijn om juist dat in de praktijk te brengen. Wat heeft ze daar eigenlijk te zoeken? Maar misschien is ze op dat gebied ook een beetje vreemd. Kan ze net zo goed ’s nachts het Vondelpark in banjeren. Ik zie haar al in het donker als een soort drieste neushoorn door de struiken stampen, op zoek naar homoseksueel electoraat. Misschien wil ze op dat gebied ook een beetje op Pim lijken. En Pim haalde graag een frisse neus, daar heeft hij regelmatig in woord en geschrift getuigenis van gedaan. Alleen van Pim begreep ik het, van haar niet.
Het zou ook kunnen dat ze bang is om door opdringerige mannen in de billen te worden geknepen en meer van dat soort ellende. Er zijn meer vrouwen die het daarom prettig vinden om te vertoeven in de etablissementen der anders geaarden. Als dat zo is toont ijzeren Rita opeens wel heel erg haar kwetsbaarheid. Had ik trouwens niet achter haar gezocht. Je zou het bijna vertederend gaan vinden. Ben trouwens wel benieuwd hoeveel heteromannen Rita in de billen durven te knijpen. Als je dat durft ben je echt een vent.
Het logo van TON ziet er overigens ook al zo sympathiek uit. Net het embleem van de Hell’s Angels, of zijn dat tegenwoordig ook de beste vrienden van de homo’s? Is in dit geval wel aardig om de oude notie ‘Ornament und Verbrechung’ van de Weense architect Adolf Loos, begin twintigste eeuw, weer van stal te halen. De omschrijving zegt denk ik wel genoeg.
Vind het wel eng en erg dat een heleboel ‘soortgenoten van mij’ hebben aangeven op deze mevrouw te willen gaan stemmen, zoals bleek uit de Nova enquête van vanavond, ism Gay.nl. Heb een paar weken geleden nog zelf die enquête ingevuld, maar ik schijn tot de linkse minderheid te behoren. Dom van al die nichten; net alsof de Rita aanhang van frauduleuze makelaars, frituurvetblokken vretende Archie Bunkers, economische vluchtelingen in Baerle Nassau (Nina Brink schijnt ook mee te doen) en ander xenofoob gespuis ook maar een zak geeft om homorechten. Homo’s zijn hooguit een handig excuus om tegen de moslims te schoppen. Nog twee Groninger HIV zaken en het voormalige LPF/ Verdonk vastgoedgajes is bereid een kongsi te vormen met de baardige Salafistische imams om die decadente nichten het leven zuur te maken. Voel me toch iets veiliger in die ouderwetse en politiek correcte linkse kerk, mits gedoseerd met een flinke portie libertinisme, vrijheid blijheid en leven en laten leven. Was dat trouwens niet de oorspronkelijke bedoeling van het liberalisme? Tot zover mijn eigen kleine, ietwat populistische antidotum
update 9 juni 2010. Het ziet er naar uit dat TON niet meer in de kamer terugkeert. Bij wijze afscheid hieronder een compilatie van Rita’s laatste campagne filmpjes en de analyse van Jan Jaap van der Wal, die ik van harte kan aanbevelen. Bye bye Rita, we zullen je missen.
alle kunstenaars die op dit blog ter sprake zijn gekomen of om wat voor reden dan ook worden genoemd, aangevuld met kunstenaars die ik ken of die ik interessant vind (van grote namen tot onbekend)
The Syrian People know their Way
الشعب السوري عارف طريقه Syrisch kunstenaarscollectief (grotendeels anoniem) die zich bezighouden met geëngageerde kunst
0
Wafaa Bilal,
zie ook http://iearresidencies.wikispaces.com/file/view/WafaaBilalText.pdf of http://universes-in-universe.org/eng/nafas/articles/2007/wafaa_bilal
0
Factor (IKON)
uitzending over Iraakse kunstenaars in Nederland en hun verhaal over het voormalige Iraakse regime
0
On Global/Local Art
my articles on contemporary international art in English
0
Out of Mesopotamia; Iraakse kunstenaars in ballingschap
artikel in Leidschrift, vakgroep geschiedenis, Universiteit Leiden, Van Mozart tot Saddam; de maatschappij verbeeld in de kunst, Jaargang 17, nummer 3, december 2002
0
hedendaagse kunst en cultuur uit de niet-westerse wereld in Nederland en internationaal
'Zijn we op weg naar een Wereldkunst?'
een nog altijd relevante introductie op deze thematiek door Sebastian Lopez en Paul Faber uit 1989 (bij de tentoonstelling Double Dutch)
0
Al Galidi
website van de Nederlandse/Iraakse dichter, schrijver en columnist Al Galidi
0
al-Sabah al-Jedid (English page)
de Engelse pagina van de Iraakse krant al-Sabah al-Jedid (De Nieuwe Morgen) van hoofdredacteur Ismael Zayer, die lange tijd in Nederland verbleef, en de Nederlandse journaliste Anneke van Ammelrooy
0
Bagdad in Amsterdam
een mooi initiatief van de in Nederland wonende kunstenaar Amjad Kawish Alfrajje, om een aantal collega’s van hem uit Irak hier te exposeren en aandacht te vragen voor de situatie voor kunstenaars in Irak, na de Amerikaanse inval
0
Baghdad Out
Een (vanuit Nederland) gerunde website voor Iraakse culturele activiteiten wereldwijd
0
Belgische Iraakse Vriendschaps Vereniging
inmiddels half terziele website van een groep Belgen en Belgische Iraki’s, waar, naast respectabele anti-oorlogsstandpunten, soms met verbijsterend veel sympathie over het Ba’thregime werd geschreven
0
Control Room al-Jazeera
een documentaire over de werkwijze van al-Jazeera, dat wat mij betreft op een bewonderenswaardige wijze laveert tussen de ondemocratische Arabische regimes enerzijds en de Amerikaanse pressie anderzijds
0
Factor (IKON)
uitzending over Iraakse kunstenaars in Nederland en hun verhaal over het voormalige Iraakse regime
0
Festival Farida & Mohamed Gomar
korte film rond het concert van de beroemde Iraakse zangeres Farida Mohamed Ali en het Iraqi Maqam Ensemble in het Concertgebouw dat ik ook bijwoonde in 2011. Ook een paar interviews met Iraakse vrienden van mij.
0
Gilles Kepel, The Middle East in Crisis
Lecture of the famous French scholar in Middle Eastern Studies Gilles Kepel at the Asia Institute, University of Melbourne, 2010
0
Iraqi LGTB
For Human Rights in Iraq- LGTB Rights Group
0
Ismael Zayer, Het geheugen van de Iraakse moderne kunst
introductie geschreven ter gelegenheid van de expositie van 28 in Nederland wonende Iraakse kunstenaars, in het Gemeentehuis van Den Haag (organisatie Babil voor Kunst en Literatuur)
0
MetaMap Saddam Hussein 1937-2007
a visual navigator to on-line representations of power & violence in graphs, maps and ceremony, by Tjebbe van Tijen/Imaginary Museum Projects, October 2006
0
Michael Brooks, Saddam's brain
Een zinnig artikel in een verschrikkelijk blad (The Weekly Standard, het lijfblad van de Neocons). Maar toch een goede uitleg van de ideologie van de Ba’thpartij en haar oprichter, Michel Aflaq
0
Modern Art Iraq Archive
The Modern Art Iraq Archive (MAIA) is a resource to trace, share, and enable community enrichment of the modern art heritage of Iraq- initiated by Nada Shabout
0
No End in Sight; the occupation of Iraq
een ontluisterende documentaire van Charles Fergusson over de rampzalige Amerikaanse politiek in Irak na de verdrijving van Saddam (10 delen)
0
On Global/Local Art
my articles on contemporary international art in English
0
Rendez-vous in Bagdad
Reisverslag van een groep Belgische intellectuelen, die in de jaren negentig naar Bagdad gingen en zich volledig hebben laten inpakken door het Iraakse regime
0
The Battle for Saddam (2007) (1/3)
“Critically acclaimed director Esteban Uyarra has been in Baghdad since September 2005 following the trial of Saddam Hussein behind-the-scenes. As the only ones Team Productions daily follows the trial against the former Iraqi ex-dictator in the courtro
0
William S. Ellis, ‘The New Face of Baghdad: Iraq at War’
National Geographic (January 1985). Een onthulend artikel over Saddams Irak uit National Geographic in de tijd dat Saddam nog een vriend van Amerika was. Saddams grote propaganda-monumenten en andere projecten, maar ook de Iraakse kunstscene komen uitgebr
0
Modern Art Iraq Archive
The Modern Art Iraq Archive (MAIA) is a resource to trace, share, and enable community enrichment of the modern art heritage of Iraq- initiated by Nada Shabout
0
Nafas Art Magazine
Contemporary art from Islamic influenced countries and regions
0
Suze in the City
blog van Suze Morayef over street art en gaffiti in Cairo, Beirut, Tripoli en andere Arabische hoofdsteden tijdens en na de revoluties
0
Al Haq
Al-Haq is an independent Palestinian non-governmental human rights organisation based in Ramallah, West Bank. Established in 1979 to protect and promote human rights and the rule of law in the Occupied Palestinian Territory (OPT), the organisation has spe
0
From occupied Palestine
veel zinvolle artikelen uit en over de bezette gebieden van diverse auteurs (waaronder de beroemde correspondente van de Haáretz in Gaza, Amira Hass)
0
Gate 48
Platform voor kritische Israëli’s in Nederland
0
Gaza, een jaar later
documentaire over Gaza (17-01-2010, NIO), een jaar na de Israëlische aanval
0
Geert Wilders very own two state solution
de Israëlische kwaliteitskrant Ha’aretz over Geert Wilders- Laat meteen zien hoe Wilders, zg een grote vriend van de Joodse staat, zich ook in Israël positioneert
0
George Sluizer, 'Gooi een atoombom op de Palestijnen' (documentaire, 1983)
Documentaire van George Sluizer en Fred van Kuijk waarin een portret geschetst wordt van twee Palestijnse families die eind 1948 van Israël naar Beiroet in Libanon vluchtten. Beide families werden twee keer eerder (1974 en 1977) door Sluizer en Van Kuijk
0
Hard Crossings
We follow Palestinians as they navigate the Israeli checkpoints that have become a frustrating feature of daily life (Al Jazeera)
0
Hasbara Handbook
Een interessant inkijkje in de Israëlische propaganda-machine (de basiscursus voor pro-Israël propagandisten)
0
Het ontstaan van Israël volgens The New Historians
interessant artikel uit het Historisch Nieuwsblad over ‘the New Historians’ (Pappé, Morris, Schlaim ea) die de ontstaansmythe van Israël ter discussie stellen
0
In de Ban van Israël (Tegenlicht, VPRO, 17-10-2011)-
over de onvoorwaardelijke Nederlandse steun aan Israël, vooral van de huidige regering, Met Thomas von der Dunk, Petra Stienen, Maarten Jan Hijmans en Willem Beelaerts van Blokland. Ook de beroemde historicus Ilan Pappe komt aan het woord
0
Iran Comité
actiegroep met meer (of vooral andere) agendapunten dan mensenrechten in Iran. Een blik op lijst bestuursleden en de agenda van activiteiten zegt genoeg.
0
Ironcomb
Een ijzeren vuist voor Israël uit het lommerrijke Amsterdam-Zuid (van de vroegere buren van Gretta Duisenberg)
0
Israel Facts
site van de op de Westbank wonende Nederlandse aannemer Yochanan Visser, die de Nederlandse media in de gaten houdt op al te kritische opmerkingen naar Israël
0
Israel-Palestina Info
een ‘objectieve’ site van het duo Ratna Pelle & Wouter Brassé, zo’n beetje de meest overijverige pro-Israël activisten/propagandisten/bloggers/ingezonden brievenschrijvers van Nederland
0
Khamakarpress.com
Nieuws over Islam, moslims, Arabische lente en Palestina
0
Krantenonderzoek NRC
Een krankzinnig ‘onderzoek’ van de radicale pro-Israël activiste Ratna Pelle, ism de ‘Stichting W.A.A.R.’ naar de vermeende subjectiviteit van NRC Handelsblad inzake het Israëlisch Palestijnse conflict.
0
MEMRI (Middle East Media Research Insitute)
Amerikaanse pro-Israëlische organisatie, die zoveel mogelijk de Arabische wereld tracht zwart te maken, door de extreemste artikelen in het Engels te vertalen en ze als ‘mainstream’ te presenteren
0
Mohammed Othman
de weblog van de Palestijnse mensenrechtenactivist Mohammed Othman met veel confronterend materiaal over de bezette gebieden
0
Mondoweiss
Mondoweiss is a news website devoted to covering American foreign policy in the Middle East, chiefly from a progressive Jewish perspective
0
Mustafa Barghouthi
site van de Palestijnse mensenrechtenactivist Mustafa Barghouthi
0
Nir Baram
een hoopgevend geluid uit Israël zelf, van schrijver Nir Baram (toespraak op een Israélische vredesdemonstratie nav de kwestie Gaza Flotilla)
0
Palestine Link
Palestine Link is an initiative by Palestinians in the Netherlands. It is a genuine independent voice and a professional resource and service center.
0
Stan van Houcke, 'Autisme in Nederland'
Een zeer tot nadenken stemmend artikel van Stan van Houcke over ‘onze’ worsteling en ‘ons’ onbegrip van wat er onder moslims en in de islamitische wereld speelt
0
Stan van Houcke, De Oneindige Oorlog
serie interviews met spraakmakende (vooral Joodse en Arabische) intellectuelen over het eindeloze Midden Oostenconflict
0
Stop de Verdraaiing
Een wat klunzige ‘Hasbara’ blog van de radicale Pro-Israël activist/reaguurder Mike Bing, die verwoede pogingen doet allerlei ‘feitelijke onjuistheden’ ten nadele van Israël op te sporen en aan de schandpaal te nagelen. En hij gebruikt speciale apparaat
0
The Iron Wall
documentaire van Mohammed Alatatar over de bezetting en de muur
0
The Israel advocacy Handbook
een variant op het Hasbara-Handboek, van Ami Isseroff, de goeroe van enkele op dit blog besproken extremistische pro-Israël activisten in Nederland
0
The Israel Project’s Secret Hasbara Handbook Exposed
een interessante kijk op de Israëlische Hasbara (uitleg) propganda-machine op Tikun Olam, de site van de kritische Zionist Richard Silverstein (VS) -een verstandig geluid, aanrader!
0
The Israel's Project's 2009 Global Language Dictionary
een recenter, oorspronkelijk geheim, maar sinds enige tijd openbaar Hasbara Handboek, waarin met pakkende sjablonen wordt uitgelegd hoe je een bezetting moet verkopen.
0
Tora Yeshua
Blog van de islamofobe, godsdienstwaanzinnige, extreemrechtse en volgens mij schizofrene ‘Joods Christelijke Pastor’ Ben Kok, tevens beroepsreaguurder op Hoeiboei, het Vrije Volk, etc.
0
W.A.A.R. net
Pro-Israëlisch lobbyclubje, van oa Ratna Pelle, dat de media ‘kritisch’ volgt. Staat voor precies het tegenovergestelde van wat de naam doet suggereren
0
West-Eastern Divan Orchestra
een orkest, opgericht door Edward Said en de wereldberoemde Israëlische dirigent Daniel Barenboim (ook actief in de Israëlische vredesbeweging), voor jonge Palestijnse en Israëlische musici
0
10 jaar na 9/11
In deze tweede reeks van de serie LUX met internationale denkers & doeners overstijgen we de zwartgalligheid en het maatschappelijk onbehagen in de zompige polder en bieden we uitzicht op nieuwe kansen en zelfverzekerd optimisme. In LUX geen fact free
0
Afshin Ellian in NRC
geldt weer hetzelfde voor als wat ik opmerkte bij zijn duo-column met Leon de Winter. Eigenlijk nooit mee eens, maar ik volg het wel
0
Ayaan Hirsi Ali weblog
Niet eens van Ayaan zelf, maar van allerlei ‘fans’ die deze site gebruiken om ‘de islam’ en ‘asielzoekers’ (was Ayaan er zelf niet een?) stevig onder vuur te nemen. Ook vaak erg enthousiast over Rita Verdonk (en dat uit Ayaans naam! ;)
0
‘Islamofobie heeft overeenkomsten met vooroorlogs antisemitisme’
Ineke van der Valk doet al jarenlang onderzoek naar racisme en etnische diversiteit. Ze was werkzaam bij de Anne Frank Stichting en de Universiteit van Amsterdam en werkte mee aan de Monitor Racisme & Extremisme, een onderzoeksproject van de Anne Fran
0
Bang voor Eurabië
een goed en nuchter artikel van Binnert de Beaufort over de Eurabië-theorie van Bat Ye ‘or
0
Bart Jan Sruyt, 'Wilders, de PVV, de Apocalyps en Breivik'
een bespiegeling van Bart Jan Spruyt over een mogelijke (indirecte) relatie tussen de opvattingen en uitingen van Wilders en de daden van Anders Breivik, die naar eigen zeggen door Wilders geïnspireerd zou zijn
0
Bernard Lewis, The Roots of the Muslim Rage
The Atlantic Monthly, september 1990. Het beroemde/beruchte artikel van de oriëntalist Bernard Lewis, dat de belangrijkste inspiratiebron was voor Huntingtons Clash of Civilizations
0
Bijbel/Koran
een hele leuke en inhoudelijk goede site van de Wereldomroep en de Ikon waar het mogelijk is om op verschillende thema’s de Bijbel en de Koran met elkaar te vergelijken
0
De Edmund Burke Stichting
(conservatieve denktank) Hoewel niet beperkt tot het issue multiculturalisme, toch een belangrijke speler in het Nederlandse debat
0
Dhimmitude.org
website van de, inmiddels ook in Nederland invloedrijke (zie Wilders, Hans Jansen en sites als Hoeiboei) anti-islamcomplotdenkster Bat Ye’or (van de Eurabië-theorie)
0
discussie tussen Tariq Ramadan en Paul Scheffer
een constructief gesprek op niveau tussen twee markante denkers over de multiculturele samenleving, georganiseerd door de Iraanse kunstenares Soheila Najand (Interlab). Zelf zat ik in het publiek en heb dit toen als een buitengewoon zinnige discussie erv
0
Eurabië blog
Blog rond het paranoïde gedachtegoed van de anti-islam activiste Bat Ye’or (Giselle Littman)
0
Eurabië punt nl
extreemrechtse website waarop Bat Ye’or, Robert Spencer, columns van Afshin Ellian, Hans Jansen en veel pro-Israël moeiteloos worden gecombineerd met de Wodansknoop van de Heel-Nederlandse Delta Stichting.
0
Ex Ponto
ex Ponto is een journalistiek magazine dat op internet verschijnt. Het merendeel van de artikelen wordt door vluchteling-journalisten en andere migranten geschreven. Met Nederlandse journalisten als gast
0
Factsheed Fitna
doorlichting van Fitna door de islamdeskundigen Fred Leemhuis, Ruud Peeters, ea.
0
Faith Freedom International (maar niet voor iedereen ;)
islambashingsite, in eigen woorden: FAITH FREEDOM INTERNATIONAL is de stem van de waarheid. We hebben slechts één doel : de haat stoppen, de leugens van Islam blootleggen en het moslimexpansionisme aan banden leggen
0
Fitna ontleed
een analyse van Fitna beeld voor beeld van de Volkskrant
0
Geert Wilders very own two state solution
de Israëlische kwaliteitskrant Ha’aretz over Geert Wilders- Laat meteen zien hoe Wilders, zg een grote vriend van de Joodse staat, zich ook in Israël positioneert
0
Gilles Kepel, The Middle East in Crisis
Lecture of the famous French scholar in Middle Eastern Studies Gilles Kepel at the Asia Institute, University of Melbourne, 2010
0
Hans Jansen (arabist)
Zo langzamerhand een beetje de ‘rechtsbuiten’ onder de Nederlandse arabisten. Niet vaak (meer) mee eens, maar toch interessant om te volgen
0
Hans Jansen vs Joris Luyendijk
een onthullend en memorabel debat tussen Hans Jansen en Joris Luyendijk bij Pauw & Witteman op 17 november 2010 (fragment). Volledig debat hier: http://ra.2see.nl/hans-jansen-ontmaskert-zichzelf
0
Hans Jansen, Anton Constandse lezing- deel 1 (totaal 5 delen)
een alarmitisch betoog tegen ‘het gevaar van de islam’- totaal niet mee eens, maar wel een retorisch meesterwerkje (en vaak erg geestig). Daarom interessant om aan te tonen wat er niet aan deugt
0
Het Vrije Woord
Rechts populistische onzinwebsite, waar, in naam van Pim Fortuyn, oa Human Rights Watch een ‘dubieuze organisatie’ wordt genoemd en Likoed Nederland het forum vult
0
International Free Press Society
een genootschap van ‘islamcritici’ die vinden dat hun vrijheid van meningsuiting onder druk staat. Vooral interessant om de who is who van de internationale coterie waar Wilders nu ook toe behoort goed door te spitten
0
Krapuul.nl
Krapuul is een podium waarop sinds juni 2009 artikelen worden gepubliceerd die een bijdrage kunnen leveren aan de inhoudelijke discussie over normen en waarden, de sociale cohesie en de fundamentele rechten en vrijheden van alle Nederlanders en mensen die
0
Leon Heuts, Osama Bin Ladens filosoof
Filosofie Magazine (over Sayyid Qutb, een van de grondleggers van het hedendaagse moslimfundamentaisme/islamisme)
0
Naema Tahir, Geloof en de rechtsstaat
kraakheldere Buitenhofcolumn van Naema Tahir. Eigenlijk volkomen voor de hand liggend, maar toch noodzakelijk in het nogal vertroebelde debat
0
Sayyid Qutb, Milestones/Ma'alim fi'l-tareeq/معالم في الطريق
Sayyid Qutbs belangrijkste geschrift uit 1965 online (Engels). Milestones is een van de belangrijkste manifesten van de milante islamistische beweging en inspiratiebron voor bijv. Bin Laden
0
Selefie Nederland
Uitgesproken orthodoxe Islamitische site. Voor wie het wil weten, dit is ongeveer wat ‘ze’ vinden (zeer informatief). Vooral veel vroomheid, geen extremisme
0
Sjoerd de Jong, Gelijker dan de rest
Cultuurrelativisme en de ware westerse normen, NRC Handelsblad 04-10-2002 (met oa een kritische bespreking van Paul Cliteurs ‘Moderne Papoea’s’)
0
Stan van Houcke, 'Autisme in Nederland'
Een zeer tot nadenken stemmend artikel van Stan van Houcke over ‘onze’ worsteling en ‘ons’ onbegrip van wat er onder moslims en in de islamitische wereld speelt
0
Stan Verdult
interessante boekrecensies mbt de islam en Midden Oosten
0
The Brussels Journal-The Voice of Conservatism in Europe
bonte verzameling van oa ook hier veel besproken rechtse auteurs, zoals de antroposoof Jos Verhulst (met een voorliefde voor Holocaustontkenners), de homofobe PVV adviseur Paul Belien en de Noorse anti-islamblogger Fjordman
0
The real Geert Wilders
exposes his essentialist and manichean views in a speech for The International Free Press Society/David Horowitz Freedom Center in Beverly Hills, April 4, 2009
0
Tora Yeshua
Blog van de islamofobe, godsdienstwaanzinnige, extreemrechtse en volgens mij schizofrene ‘Joods Christelijke Pastor’ Ben Kok, tevens beroepsreaguurder op Hoeiboei, het Vrije Volk, etc.
0
Wilders, the Movie
Onderhoudende documentaire van Joost van der Valk (VPRO 2010) over Wilders. Zeker aardig om te bekijken, al is de film niet heel onthullend.
0
Wilders; profeet van de angst
Zembla, 25-04-2010. Terwijl de integratieproblemen van moslims in Nederland juist afnemen radicaliseert Geert Wilders steeds verder in zijn uitspraken over de islam. Zijn donkere angstfantasieën over de oprukkende islam en zijn dromen over oorlog en depo
0
Worst of Wilders; Provoking Extremities
een Engelsetalige compilatie van de handel en wandel van onze meest besproken en controversiële volksvertegenwoordiger, ook in het buitenland (14 delen)
0
On Global/Local Art
my articles on contemporary international art in English
0
nieuwe ontwikkelingen en initiatieven voor democratisering in de Arabische wereld en het Midden Oosten
'I have lost my son, but I am proud of what he did'
Interview met de moeder van Mohamed Bouazizi (in The Guardian), wiens zelfmoord uiteindelijk leidde tot de val van het regime Zine el Abidine Ben Ali in Tunesië
0
'Zenga zenga'
eerste half uur van de krankzinnige speech van Muammar al-Qadhafi, op Al Jazeera (met simultaanvertaling in het Engels)
0
Blogging on the Nile
Inmiddels legendarische documentaire van Al-Jazeera English uit 2007 over het activisme voor meer democratie in de Arabische wereld via facebook, twitter en blogs
0
De Libische PR en Westerse intellectuelen (Tegenlicht)
een ontluisterend interview met de, ook door mij bewonderde, beroemde politicoloog Benjamin Barber over zijn activiteiten voor de Monitor Group van Saif Qadhafi (BBC)
0
Interview met Wael Ghonim
een medewerker van google en (tegen wil en dank) door zijn internetactiviteiten de motor achter de Egyptische jongerenbeweging die leidden tot de demonstraties op het Tahrir-plein
0
Jadaliyya Interview with Ali Ahmida (Libië)
One of the most interesting sites with updates and backgrounds on the revolts in the Arab world is Jadaliyya.com. Today they published their first interview conducted by Jadaliyya Co-Editor Noura Erakat with one of the leaders of the Libyan uprising: Ali
0
Jadaliyya.com
Jadaliyya is an independent Ezine produced by ASI (Arab Studies Institute), a network of writers associated with the Arab Studies Journal (www.ArabStudiesJournal.org).
0
Marathoninterview met Koos van Dam, VPRO, donderdag 29 december 2011 20:00 Radio 1
De Nederlandse topdiplomaat Nikolaos (Koos) van Dam (1945) is de afgelopen 22 jaar ambassadeur geweest op vijf posten: Irak, Egypte, Turkije, Duitsland en Indonesië. Daarvoor werkte hij al als diplomaat in Libanon en Libië. Hij studeerde politieke en so
0
Mona Eltahawy
website van de Egyptische/Amerikaanse journaliste Mona Eltahawy, een van de meest spraakmakende rapporteurs van de nieuwe democratische opleving
0
Mondoweiss
Mondoweiss is a news website devoted to covering American foreign policy in the Middle East, chiefly from a progressive Jewish perspective
0
Suze in the City
blog van Suze Morayef over street art en gaffiti in Cairo, Beirut, Tripoli en andere Arabische hoofdsteden tijdens en na de revoluties
0
Tariq Ali (Al Jazeera)
Een gesprek met de beroemde Pakistaanse historicus Tariq Ali over de recente gebeurtenissen in het Midden Oosten. Daarna een gesprek met Zalmay Khalilzad, vmlg US ambassadeur bij de VN, in Irak en Afghanistan
0
The political power of literature (Al Jazeera)
een gesprek met de schrijvers Ahdaf Soueif (Egypte) en Hisham Matar (Libië) over de gebeurtenissen in hun land. De beroemde Chileense schrijver Ariel Dorfman (van Death and the Maiden) blikt terug op de situatie onder het bewind van Pinochet
0
The Power of literature (Al Jazeera)
over de rol van literatuur- een gesprek met de schrijvers Ahdaf Soueif (Egypte), Hisham Matar (Libië) en het commentaar van een veteraan uit een andere tijd Ariel Dorfman (Chili)
0
The Syrian People know their Way
الشعب السوري عارف طريقه Syrisch kunstenaarscollectief (grotendeels anoniem) die zich bezighouden met geëngageerde kunst
0
Witness: Little Dictator (Al Jazeera)
Mooie documentaire over de dilemma’s van de makers van Top Goon, het clandestiene satirische programma dat het regime van Assad op de hak neemt
0
Antroposofie en Apocalypse
weblog van Kees Kromme (onder pseud. Cheese Curve), die vaak op deze site heeft gereageerd. Bijzonder Ahrimanvrezend! Maar ja, de ‘Apocalypse’ is nakende ;)
0
antroposofie in de pers
weblog van Michel Gastkemper (oa van de nieuwe Rudolf Steinervertalingen, die onze discussies regelmatig volgt en heeft besproken)
0
De Hokjesman (VPRO)
Gefascineerd door de heersende hokjesgeest gaat programmamaker Michael Schaap op veldonderzoek binnen de leefwereld van aansprekende Nederlandse subculturen.
0
Geen sprake van
pamflet van de ‘rechtzinnige’ antroposofen Willem Frederik Veltman, Mees Meeussen, Walter Heijder en Robert Jan Kelder, die vonden dat de van Baarda-commissie te ver ging
0
Gie ten Berghe, De uitbuiting van de Holocaust
Omdat op dit blog antroposofen die de Holocaust ontkennen ter sprake komen, hier een uitstekende weerlegging van hun argumenten (met dank aan Michel Gastkemper, die dit verhaal eerder in stelling bracht tegen Jos Verhulst en companen)
0
Guns, Germs and Steel
documentaire over de gelijknamige studie van Jared Diamond. De van Baarda-commissie meent in zijn werk een rechtvaardiging voor Steiners rassentheoriën te vinden (p. 422-423). Diamond zegt: ‘any assumption based on race is absurd’. Maar oordeel zelf.
0
KRO Heb ik genoeg; Karin leeft als antroposoof
Karin de Groot duikt in de antroposofie en laat zich onderdompelen. Vooral heel empathisch (en daardoor informatief), maar totaal niet kritisch. Antroposofie van de zonnige kant
0
Loek Dullaart, De wereldregering in wording.
niet racistisch maar wel typische antroposofische paranoia van hetzelfde soort als de Brug. Alle 9/11 claims uit dit stuk zijn overigens eerder overtuigend weerlegd (zie bijv. Zembla Het complot van 11 september).
0
Ramon de Jonghe
Blog van de Belgische auteur en kritische ‘Steinerschoolwatcher’ Ramon de Jonghe (zie ook www.steinerscholen.com )
0
Ramon de Jonghe
blog van Ramon de Jonghe (België, ook van Steinerscholen.com), met wie ik veel ben opgetrokken in de racisme-kwestie in de antroposofie
0
Ridzerd van Dijk
(pro)antroposofisch weblog met oa de Grote Rudolf Steiner Citaten Encyclopedie
0
Robert Jan Kelder: Het Nieuwe Voorzittersschap.blogspot
Van de zeer orthodoxe antroposoof Robert jan Kelder, die het, net als ik, zeer oneens is met het van Baarda-rapport, alleen om precies de tegenovergestelde reden. Volgens hem is er qua racisme in het werk van Steiner niets aan de hand, volgens het rapport
0
Rudolf Steiner, De Volkszielen (4 & 6)
de vierde en de zesde voordracht in de Nederlandse vertaling van Die Mission einzelner Volksseelen, GA 121 (vert. van J. Jonker-Driessen, uitgave Vrij Geestesleven, 1983)
0
Schwarz-Weiß-Konstruktionen im Rassebild Rudolf Steiners
von Jana Husmann-Kastein, M.A. Kulturwissenschaft und Gender Studies, ist assoziiertes Mitglied des Graduiertenkollegs “Geschlecht als Wissenskategorie” der Humboldt-Universität zu Berlin.
0
Steinerscholen.be (Ramon de Jonghe)
website van Ramon de Jonghe (België), waar ik de nodige bijdragen heb geleverd aan de discussie over antroposofie en racisme
0
The Brussels Journal-The Voice of Conservatism in Europe
bonte verzameling van oa ook hier veel besproken rechtse auteurs, zoals de antroposoof Jos Verhulst (met een voorliefde voor Holocaustontkenners), de homofobe PVV adviseur Paul Belien en de Noorse anti-islamblogger Fjordman
0
tijdschrift 'de Brug'
Het meest extreme voorbeeld van antroposofie en racisme (Holocaust negationisme) dat ik ken, door mij vaak onder vuur genomen. Zie ook www.vrijgeestesleven.be
0
Vrij Geestesleven.be
Belgische antroposofische website met openlijk Neo-Nazi materiaal en met vele verwijzingen naar (illegale) downloads van Holocaust-ontkennings lectuur.
0
Sayyid Qutb, Milestones/Ma'alim fi'l-tareeq/معالم في الطريق
Sayyid Qutbs belangrijkste geschrift uit 1965 online (Engels). Milestones is een van de belangrijkste manifesten van de milante islamistische beweging en inspiratiebron voor bijv. Bin Laden
0
sites mbt homoseksualiteit, van emancipatie, belangenorganisaties tot ongecompliceerd uitgaan, die mijn sympathie/instemming/ voorkeur hebben
Secret Garden
Secret Garden is een Stichting van homo-/bi-seksuelen/lesbische/transgender moslims en sympathisanten, gevestigd in Amsterdam
0
Strijders voor de liefde
Documentaire in het kader van de Gay Pride waarin Sipke Jan Bousema in binnen- en buitenland op zoek gaat naar de mannen en vrouwen die een dagelijkse strijd moeten leveren om hun liefde openlijk en veilig te mogen uiten.
0
The Celluloid Closet
documentaire van Rob Epstein en Jeffrey Friedman (1995) over de representatie van homoseksualiteit en homoseksuelen in Hollywoodfilms door de jaren heen
0
ABC Tree House
De expositieruimte van de American Book Center in Amsterdam, waar wat mij betreft vaak zeer interessante en sympathieke tentoonstellingen worden georganiseerd. Ook een goed platform voor kunstenaars uit het Midden Oosten in Nederland!
0
Art above all
tentoonstelling uit 2004 van kunstenaars uit het Midden Oosten (zowel Iran, verschillende Arabische landen als Israël) in ABC Treehouse. Een aantal van deze kunstenaars zijn op dit blog uitgebreid ter sprake gekomen
0
Ayaan Hisrsi Ali vs Tariq Ramadan
‘schreeuwdebat’ tussen Ayaan Hirsi Ali en Tariq Ramadan op CNN, olv Christiane Ananpour (op de VK blog van Lucas Lay)
0
Checkpoint
Israeli Documentary Directed by Yoav Shamir (over de Israëlische bezetting van Palestijns land)
0
Control Room al-Jazeera
een documentaire over de werkwijze van al-Jazeera, dat wat mij betreft op een bewonderenswaardige wijze laveert tussen de ondemocratische Arabische regimes enerzijds en de Amerikaanse pressie anderzijds
0
De Avonden (VPRO)
over Iraakse kunstenaars in Nederlandse ballingschap (met mijzelf en de Iraakse Koerdische kunstenaar Aras Kareem)
0
Een oud spotje van de CD van Janmaat
Vergelijk met Wilders of zelfs een deel van de mainstream nu! Terwijl Janmaats partij nog voortkwam uit de echt Neo Nazistische Nederlandse Volks Unie
0
Esther Schreuder
blog van curator/kunsthistorica Esther Schreuder
0
EUMAN
European Union Migrant Artists Network (Helsinki)- veel Iraakse kunstenaars
0
Ex Ponto
ex Ponto is een journalistiek magazine dat op internet verschijnt. Het merendeel van de artikelen wordt door vluchteling-journalisten en andere migranten geschreven. Met Nederlandse journalisten als gast
0
Factor (IKON)
uitzending over Iraakse kunstenaars in Nederland en hun verhaal over het voormalige Iraakse regime
0
Gilles Kepel, The Middle East in Crisis
Lecture of the famous French scholar in Middle Eastern Studies Gilles Kepel at the Asia Institute, University of Melbourne, 2010
0
Jadaliyya.com
Jadaliyya is an independent Ezine produced by ASI (Arab Studies Institute), a network of writers associated with the Arab Studies Journal (www.ArabStudiesJournal.org).
0
Jesus Camp
documentaire van Rachel Grady and Heidi Ewing 2008. Over de Christenfundamentalisten in Amerika
0
recensie Edward Saids 'Orientalism'
een buitengewoon genuanceerde en zinnige bespreking van Edward Saids Orientalism, door Stan Verdult. Zie zeker ook zijn andere besprekingen van aanverwante werken (links in de linkerkantlijn)
0
Sayyid Qutb, Milestones/Ma'alim fi'l-tareeq/معالم في الطريق
Sayyid Qutbs belangrijkste geschrift uit 1965 online (Engels). Milestones is een van de belangrijkste manifesten van de milante islamistische beweging en inspiratiebron voor bijv. Bin Laden
0
streamtime.org
veel interessant nieuws uit het Midden Oosten, vooral Irak
0
The Brussels Journal-The Voice of Conservatism in Europe
bonte verzameling van oa ook hier veel besproken rechtse auteurs, zoals de antroposoof Jos Verhulst (met een voorliefde voor Holocaustontkenners), de homofobe PVV adviseur Paul Belien en de Noorse anti-islamblogger Fjordman
0
Wilders; profeet van de angst
Zembla, 25-04-2010. Terwijl de integratieproblemen van moslims in Nederland juist afnemen radicaliseert Geert Wilders steeds verder in zijn uitspraken over de islam. Zijn donkere angstfantasieën over de oprukkende islam en zijn dromen over oorlog en depo
0
Wonderland deel 1
driedelige documentaire over de opkomst en de neergang van het ‘politieke correcte denken’ in Nederland van Robert Oey. Mooi gemaakt en nog altijd onthullend.
0
leave a comment